"Ik zal ze missen, onze Britse vrienden"

Vandaag trekken de Britten naar de stembus. Voor Europese verkiezingen. Oh my goodness. Dit zijn de verkiezingen die er voor hen nooit meer hadden mogen komen. Sommige Britten ervaren dit ongetwijfeld als “adding insult to injury”. Want eigenlijk gingen zij op 29 maart 2019 om 11 uur ’s avonds de deur van de Europese Unie achter zich dichttrekken. Premier Theresa May zou hen daarin loodsen. “Brexit means Brexit”, verklaarde ze, “And we’re going to make a success of it.” Woorden uit 2016, kort na het Brexit-referendum. Al klonken ze toen wel vreemd uit de mond van een politica die campagne voerde tegen die Brexit.

Sindsdien zie ik Theresa May als een heldin, of antiheldin, uit een Griekse tragedie. En deze dagen  duidelijker dan ooit. Griekse helden zijn tegelijk schuldig en onschuldig. Schuldig, omdat zij door hun hoogmoed de goden uitdagen. Onschuldig, omdat zij eigenlijk de speelbal van het noodlot zijn en niet kunnen ontsnappen aan hun voorbestemming. Ik weet dat het altijd makkelijk is om achteraf gebeurtenissen te interpreteren, maar vanaf dag één leek mij de uitspraak “We’re gonna make a success of it” een schoolvoorbeeld van hoogmoed. En dus gedoemd om te mislukken. Tegelijk bleef May dapper doorgaan, met forse tred en de ogen dicht richting afgrond.

Zou ze, toen ze haar mandaat als premier opnam, ook maar één seconde zijn blijven stilstaan bij het idee dat het ook kon mislukken? Waarschijnlijk niet, ik heb altijd de indruk gehad dat zij zichzelf telkens weer oppepte met overdosissen voluntarisme. “Als ik maar hard en lang genoeg roep dat het gaat lukken, dan zal het zo wel zijn”. Helaas denk ik dat de vijandige krachten machtiger zijn dan zij. Europees Parlementslid en opper-brexiteer Nigel Farage verovert bijna zeker de eerste plaats met een discours van populistische oneliners en zorgvuldig uitgestrooide onwaarheden. De conservatieven van May eindigen misschien pas op de vijfde plaats, nooit gezien in een land met een traditioneel tweepartijensysteem.

Ik durf geloven dat May het beste voorheeft voor haar landgenoten. Dat ze de taak op zich genomen heeft omdat het Brexit-referendum nu eenmaal had beslist dat de Britten eruit zouden stappen en zij dat als trouwe soldaat moest uitvoeren. Ook al dacht zij daar anders over. Of zou ze toch geloofd  hebben dat ze, door zichzelf op te offeren, de Brexit-trein kon doen ontsporen, en dat anderen na haar die trein weer richting Europa zouden kunnen sturen? We zullen het nooit weten. Maar ik zal ze missen, onze Britse vrienden. Niet voor hun klimaat, ook niet voor hun keuken, tenzij de curry’s uit India, maar wel voor hun humor en ook, als romantische ziel, voor de knusse gezelligheid van hun platteland waar ik mij gretig in wentel wanneer ik naar Britse tv-reeksen kijk.

Beluister haar middagjournaal hieronder.