“Ineens is iedereen Red Together”

Spelers veranderen, coaches veranderen, de locatie of het stadion verandert. En toch hebben we het gevoel dat we als supporter naar dezelfde ploeg aan het kijken zijn.

Twitteroorlogje

Volgens presentator Koen Fillet is het logischer dat we fan blijven van een nationale ploeg dan van een van de Belgische clubs.

“Identificeren met een nationale ploeg is te verklaren. Identificeren met een club, tenslotte niet meer dan een vlag met bij elkaar gekochte spelers, vind ik moeilijker te begrijpen”, zo schreef hij op Twitter. Voer voor discussie, zowel op sociale media als aan tafel.

Clubgeschiedenis

“De spelers komen van overal en die wisselen ook”, erkent Magiels. “Maar het gevoel dat we naar dezelfde ploeg kijken, hangt samen met de cultuur, de identiteit die bij een ploeg hoort.”

“Gaat het om de arbeiders of de intellectuelen? Die horen eerder bij bepaalde wijken, en in die wijken stond vroeger misschien wel het stadion. Elke ploeg, elke identiteit heeft steeds een hele geschiedenis.”

België? Nee, Belgium

“Toch kan het gebeuren dat we nu overal Belgium zeggen, in het Engels. Ineens is iedereen Red Together. Terwijl vroeger in Vlaanderen veel kritiek kwam op reclames in het Engels door mensen die zeiden dat het allemaal in het Nederlands moest.”

Vroeger kwam meteen kritiek op Engelse reclame, nu is iedereen Red Together

“Identiteit wisselt voortdurend”, weet Magiels. “En die wisselende identiteit neemt mensen mee.”

Vuile slogans

“Je kan erover discussiëren of dat dan al dan niet samenhangt met negatieve effecten”, waarschuwt de wetenschapsfilosoof. “Effecten in de tribale sfeer, het gevoel dat ‘wij’ beter zijn dan ‘die anderen’, en laat ‘die anderen’ maar doodvallen.”

“Dat zie je bijvoorbeeld in Nederland, waar Rotterdammers vuile, antisemitische slogans roepen tegen Amsterdamse voetballers. Dat heeft allemaal een heel vuil randje.”

Meer mensen spelen samen dan dat ze samen vechten

“Maar intussen heb je meer mensen die samen spelen dan dat ze samen vechten”, zegt Magiels. “Ook een vooruitgang.”

Plank voor plank

In ‘De regels van het spel’ vergelijkt David Papineau de identiteit van voetbalclubs met die van schepen. “Als je die plank voor plank vervangt omdat de planken rot zijn, heb je uiteindelijk ook een heel ander schip. Maar dat schip draagt nog dezelfde naam en daar zitten nog dezelfde mensen op”, zegt Magiels.

Vaar je met een ander schip als alle planken eens vervangen zijn?

“Vergelijk het ook met onszelf. Onze cellen zijn niet meer dezelfde als dertig jaar geleden. Iedere huidcel, bloedcel, zelfs – afhankelijk van hoeveel je drinkt – elke hersencel, die wordt vervangen. Nochtans ben jij nog steeds Sven Speybrouck en ik Geerdt Magiels. En iedereen zal ons ook nog zo herkennen.”

“Hoe definieer je dan je identiteit? En hoe defininieer je dan een entiteit zoals een landenploeg of een clubploeg?”