De Ochtend
Juncker geeft straks zijn laatste State of the Union: hier zal het over gaan
wo 12 sep. - 6:49
Migratie, migratie, migratie
Een beleidsverklaring over de richting die Europa uitmoet, dat is de State of the Union. Juncker zal vandaag het Europees Parlement voor een laatste keer toespreken als voorzitter van de Europese Commissie. "Het zal opnieuw vooral over migratie gaan, een heet hangijzer voor de EU", gelooft Leen De Witte.
"Over een spreidingsplan zal Juncker niet spreken. Veel lidstaten zijn niet te vinden voor een plan waarbij vluchtelingen en migranten zouden gespreid worden over verschillende lidstaten. Vooral Orbán is een fervent tegenstander", zegt De Witte.
"Wel wil Juncker 10.000 operationele grenswachten opstellen aan de Europese buitengrenzen. Met de nadruk op operationeel. Juncker wil dat de grenswachten onmiddelijk inzetbaar zijn. Een aantal daarvan zou in dienst zijn van de Europese Unie. De rest zou van de lidstaten moeten komen. Dat zal met veel kosten gepaard gaan."
Eenheid na brexit
Juncker wil ook dat Europa krachtdadiger wordt inzake buitenlands beleid. "Nu is er in de ministerraden vaak unanimiteit nodig. Alle lidstaten moeten het eens zijn, en hebben dus een veto-stem", zegt De Witte. "Juncker zou ervoor pleiten dat ook een gekwalificeerde meerderheid in de ministerraden een beslissing kan nemen. Dan is niet meer het akkoord van iedereen nodig, en kan de beslissing genomen worden door een zogenoemde 'coalition of the willing'. De veto's zouden dus afnemen." Op die manier kan Europa krachtdadiger besturen.
Europa krijgt vaak het verwijt dat ze niet krachtdadig optreden. Zeker na de brexit staat het beeld van een sterk Europa op de helling. "Als commissievoorzitter zal Juncker oproepen tot eenheid na de brexit", aldus De Witte.
De Europese klok
Juncker komt ook terug op het zomeruur. Eerder bleek al dat Juncker de jaarlijkse omschakeling van zomer- naar winteruur en vice versa wou stopzetten. Of het dan zomeruur of winteruur moest worden voor de Europese lidstaten, was onduidelijk.
"Juncker zou nu iets concreter zijn. In de herfst van 2019 zouden lidstaten moeten laten weten of ze overschakelen op zomer- of winteruur", zegt Leen De Witte.
De balans van Juncker
Wordt deze speech belangrijker voor Juncker dan zijn voorgaande? Juncker noemde zelf zijn commissie de "commissie van de laatste kans". Of hij de verwachtingen heeft ingelost, laat hij te beoordelen aan het parlement.
Over zijn toekomst is Juncker nog onduidelijk. Voorzitter van de commissie wordt hij alvast niet opnieuw. Er is al een kandidaat om hem op te volgen: de fractieleider van de EVP Manfred Weber. Verder laat Juncker niet in zijn kaarten kijken over zijn toekomstige loopbaan.
Orbán op de strafbank?
Vandaag valt ook een belangrijke beslissing voor Hongaars premier Viktor Orbán. Het Europees Parlement zal stemmen over de zogenoemde "artikel 7"-procedure. Door die procedure zou Hongarije zijn stemrecht in de Europese ministerraden kunnen verliezen.
Om die procedure op te starten, is een tweederdemeerderheid in het parlement nodig. "Een meerderheid zal gehaald worden, maar een tweederdemeerderheid, dat is moeilijk." Het is vooral wachten op de stem van de Europese fractie van Orbán, de EVP.
De EVP is niet van plan om de Fidesz-partij van Orbán uit hun rangen te weren, maar wil wel een duidelijk signaal geven. "De Duitsers zouden niet meer bereid zijn om Orbán te steunen. En ook Oostenrijks kanselier Kurz had gezegd dat Orbán niet meer op zijn steun kan rekenen."
Gisteren sprak Orbán nog zelf in het parlement. "Hij had een knieval kunnen doen. Dat had de EVP, zijn eigen fractie, ook verwacht. Maar hij was heel strijdvaardig. Hij vindt dat het parlement hem onfair behandelt."