Kinderen en tieners met kanker overleven steeds vaker ziekte

Kanker blijft zeldzaam bij kinderen en tieners. De diagnoses in de jongste leeftijdsgroep maken minder dan één procent uit van alle kankergevallen in België. Maar toch wordt de vreselijke ziekte elke dag gemiddeld bij één kind (0-14 jaar) vastgesteld. En om de twee dagen krijgt één tiener (15-19 jaar) te horen dat hij of zij kanker heeft.

Stijgende tendens

In 2016 is bij 550 kinderen en tieners in ons land kanker ontdekt. In de jongste leeftijdsgroep tellen we de meeste diagnoses bij heel jonge kinderen - vooral bij baby's in hun eerste levensjaar - en bij tieners. Hersentumoren, leukemie en lymfeklierkanker komen het vaakst voor. Samen maken die drie soorten 60 procent uit van alle kankers in de jongste leeftijdsgroep.

Het aantal nieuwe kankerdiagnoses stijgt jaar na jaar, en meer bij tieners dan bij kinderen. Sinds 2004, in ruim tien jaar dus,  gaat het om een toename met 14 procent. Die stijging is ruim dubbel zo groot als de groei van de bevolking in de jongste leeftijdsgroep.

"De stijging van het aantal diagnoses valt inderdaad maar deels te verklaren door de bevolkingsgroei onder de 20 jaar", zegt Nancy Van Damme van de Stichting Kankerregister. "We sporen kanker ook beter op; en we registreren de ziekte beter, met de hulp van ziekenhuizen, pediaters en laboratoria. Maar we kunnen niet hard maken dat kanker in de jongste leeftijdsgroep op zich ook méér voorkomt dan vroeger. "

Dalende sterfte

Ook al stijgt het aantal geregistreerde kankergevallen, toch zijn er jaar na jaar minder overlijdens door de ziekte in de jongste leeftijdsgroep. In 2015 zijn er in ons land 47 kinderen en tieners gestorven aan kanker. In 2005, tien jaar eerder dus, waren dat er nog 81. Maar het is vooral op langere termijn dat de sterftecijfers sterk zijn gedaald. Sinds 1960 is het totale sterfterisico voor jonge kankerpatiënten verminderd met niet minder dan 75 procent.

De sterk gedaalde sterftecijfers hebben alles te maken met de vooruitgang van de geneeskunde. "We hebben een beter inzicht in de ziekte die kanker is, en we beschikken over meer gerichte en doeltreffende behandelingen", legt Nancy Van Damme uit. "Daardoor kunnen we ook de dosissen chemo en bestraling aanpassen, met minder nevenwerkingen en meer overlevingskansen voor jonge patïenten."

Betere overleving

De dalende sterftecijfers vertalen zich in betere overlevingskansen voor kinderen en tieners met kanker. "87 procent van de jonge patiënten is vijf jaar na de diagnose nog in leven", weet Nancy Van Damme, " en tien jaar na de diagnose is dat nog altijd 85 procent. De overlevingscijfers blijven nog licht stijgen, maar de grote winst is al eerder geboekt."

Opvallend is dat kinderen en tieners met kanker duidelijk hogere overlevingskansen hebben dan volwassenen die met de ziekte geconfronteerd worden. Bij volwassenen (vanaf 20 jaar) is tien jaar na de kankerdiagnose nog 62 procent in leven (als we andere doodsoorzaken dan kanker uitsluiten). "Enerzijds zijn tumoren bij kinderen dikwijls beter te behandelen", legt Van Damme uit.  "Anderzijds kampen volwassenen vaker met andere gezondheidsproblemen die een kankerbehandeling kunnen bemoeilijken."

De overlevingscijfers verschillen naargelang het soort kanker. Niet minder dan 95 procent van alle jonge patiënten met lymfeklierkanker is tien jaar na de diagnose nog in leven. Voor leukemie ligt dat cijfer op 82 procent, en voor hersentumoren op 77 procent.

Het gaat hier altijd om gemiddelden, want de overlevingskansen van individuele patiënten hangen af van een heleboel factoren. Om welke specifieke kanker gaat het bijvoorbeeld ? Waar zit de tumor precies ? Hoe ver is de ziekte gevorderd ? En hoe oud is de patiënt ? Het zijn maar enkele omstandigheden die het verloop van kanker kunnen beïnvloeden.

Luister naar de getuigenis van Pieter, nu bijna 16:

Luister ook naar Professor An Van Damme.  Kinderarts, gespecialiseerd in kinderkanker, en voorzitter van de vereniging van behandelcentra voor kinderkanker

Bron: vrtnws.be en De ochtend