Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

De Wereld Vandaag

Kunnen vrouwen plots massaal onvruchtbaar worden?

ma 29 okt. - 10:57

Deze week start Canvas met het tweede seizoen van de Amerikaanse serie 'The Handmaid’s Tale'. Het verhaal speelt zich af in de nabije toekomst in een land waar de meeste vrouwen onvruchtbaar zijn geworden. Kan dit scenario ooit werkelijkheid worden?
Screenshot The Handmaid's Tale

De dramaserie 'The Handmaid’s Tale' is gebaseerd op het gelijknamige boek van Margaret Atwood. De schrijfster schetst de Verenigde Staten in een nabije toekomst. Het land wordt geleid door een totalitair fundamentalistisch regime. Alles is begonnen bij een dramatische daling van de vruchtbaarheid. Nog weinig vrouwen, de 'handmaids', kunnen kinderen voortbrengen en worden daarom hardhandig en ritueel gedwongen een leven te leiden in functie van de voortplanting. De serie geeft weinig uitleg bij de oorzaken van de onvruchtbaarheid die de VS naar een totalitaire maatschappij hebben gedreven. Maar zou het kunnen dat onvruchtbaarheid zo snel en zo effectief zou toeslaan in een samenleving? En zijn er misschien nu al signalen dat de onvruchtbaarheidsepidemie uit de serie een reëel toekomstbeeld is?

Onvruchtbaarheid is toch vooral perceptie

Fertiliteitsexperte Petra De Sutter stelt ons gerust in 'De Wereld Vandaag'. “Zo’n vaart als in 'The Handmaid’s Tale' zal het echt niet lopen. Het klopt dat vruchtbaarheid vandaag als een kostbaar goed wordt gezien. Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van geassisteerde voortplantingstechnieken.  Maar daarom zeggen dat het zo slecht gaat met de vruchtbaarheid, ligt moeilijk. Het lijkt of we met zijn allen minder vruchtbaar worden. Maar dan hou je geen rekening met elementen die we zelf in handen hebben. Dat we steeds later aan kinderen beginnen, dat vrouwen ouder worden bij de eerste bevalling en mannelijk sperma van slechtere kwaliteit kan zijn op naarmate de leeftijd stijgt.”

De Sutter ziet nog een reden waarom de perceptie leeft dat onvruchtbaarheid ernstig toeneemt. “Vruchtbaarheidstechnieken zijn toegankelijker geworden. We hebben meer mogelijkheden met goede resultaten. Het kan zijn dat er meer gebruik wordt gemaakt van IVF en andere technieken die mogelijk niet strikt noodzakelijk zijn. Het is heel moeilijk om zomaar af te leiden dat de vruchtbaarheid ernstig zou afnemen.”

Voortplanting in laboratoria

In 'The Handmaid’s Tale' worden kinderen nog op de klassieke wijze gebaard. Want zo science fiction is de serie en het oorspronkelijke boek ook weer niet. Petra De Sutter ziet vruchtbaarheid echter heel anders evolueren. “Voorspellingen maken over de voortplanting is natuurlijk heel moeilijk. Maar het denken over voortplanting is enorm aan het wijzigen. We gaan straks al stamcellen uit eicellen maken.” Voortplanting zou zich dus wel eens heel anders kunnen ontwikkelen en zich verplaatsen naar proefbuizen en laboratoria.

Is er dan geen reële bedreiging voor de menselijke voorplanting? Petra De Sutter ziet vooral handelbare problemen. “Er zijn milieufactoren die we moeten aanpakken. Denk aan de hormoonverstorende stoffen. En ook in de gaten houden. Bij onvruchtbaarheid zijn er wel degelijk gekende genetische oorzaken. Vroeger konden we deze kenmerken niet doorgeven, precies omdat we onvruchtbaar waren. Met de huidige vruchtbaarheidstechnologie kan het zijn dat bepaalde vormen van erfelijke onvruchtbaarheid wel doorgegeven worden naar de volgende generatie.”

Vrouwen als broedmachines

'The Handmaid’s Tale' roept bij De Sutter tenslotte nog een extra ethische vraag op.  “Het feit dat vrouwen herleid worden tot broedmachines doet mij denken aan de opkomst van het draagmoederschap of de eiceldonatie. In een commerciële context moeten hier vragen worden gesteld rond exploitatie, rond gelijkheid en rechtvaardigheid. Hopelijk blijft dit commercieel verhaal ver weg van de dictatuur uit de Amerikaanse serie.”

Bekijk de trailer van seizoen twee:

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet