Laat mondelinge examens niet verdwijnen

Deze examenperiode neem ik voor een van mijn vakken mondelinge examens af. Ik zie het elk jaar met gemengde gevoelens tegemoet. Enerzijds is het vaak moeilijk kijken naar zenuwachtige studenten die elk voor een kwartier het beste van zichzelf komen geven. Zenuwen die soms erger lijken te worden als ik hen probeer gerust te stellen. Aan de andere kant kan het fijn zijn om met een student over de inhoud van je vakgebied echt in gesprek te gaan. Ik daag mijn studenten daarom ook elke keer weer uit om mij als docent op het examen iets bij te leren en ja, dat gebeurt elk jaar.

Maar… mondelinge examens staan steeds meer onder druk, en wel om verschillende redenen. Ten eerste is een dergelijke vorm van examineren zeer tijdsrovend. Ik kan het enkel doen bij een vak dat ik geef aan een beperkt aantal studenten. Bij mijn groepen van  300 studenten, zou het me bijna even veel dagen kosten als de hele examenperiode.

Een tweede reden is de drang naar meer objectiviteit in onderwijs. Dit is onder andere omdat examenresultaten steeds vaker aangevochten worden, maar ook door voortschrijdende inzichten over wat er allemaal kan misgaan bij evalueren. En het lijkt te kloppen: een examen dat iedereen tegelijk invult en dat vervolgens door een computer verbeterd wordt, lijkt objectiever.

Ik onderschrijf het belang van objectiviteit, maar toch. Ik maakte zelf mee hoe een beetje hulp van de professor er voor zorgde dat ik de examenvraag toch nog kon beantwoorden en zo slaagde voor zijn vak. Was dit terecht? Ik denk het wel. Net zoals ik ook elk jaar studenten meemaak die duidelijk wel weten waar de klepel hangt, maar moeite hebben om het te verwoorden. Die studenten gaan meestal opgelucht buiten op een mondeling examen. Voor hen hou ik vol.