De Ochtend
Lage-emissiezone in Gent wordt niet groter, maar wel bijkomende maatregelen voor betere luchtkwaliteit
do 19 aug. - 5:23
De huidige lage-emissiezone (LEZ) in Gent geldt nu alleen in de straten binnen de stadsring, exclusief de stadsring (R40) zelf. De uitbreiding van de zone stond na de laatste gemeenteraadsverkiezingen op vraag van Groen wel degelijk in het bestuursakkoord van 2018, maar al snel werd duidelijk dat vooral coalitiepartner Vooruit bezorgd was over de sociale gevolgen van die maatregel.
Wat doe je met gezinnen met lage inkomens die vaak met oudere wagens rijden en die dan hun wagen moeten vervangen of zelfs wegdoen?
Bijvoorbeeld: wat doe je met gezinnen met lage inkomens die vaak met oudere wagens rijden en die dan hun wagen moeten vervangen of zelfs wegdoen? Dat is volgens sommige waarnemers asociaal en veroorzaakt in sommige gevallen ook vervoersarmoede. Mensen die geen andere keuze hebben dan een oudere wagen te gebruiken om kinderen naar school te brengen, of op het werk te geraken, hebben na verloop van tijd geen andere keuze dan een dure nieuwe wagen aan te schaffen, of ze blijven aangewezen op openbaar vervoer dat buiten de stadskern weinig flexibiliteit biedt.
Sociale gevolgen van de lage-emissiezone als breekpunt
Er is in het Gentse schepencollege in de afgelopen twee jaar over dit dossier vooral achter de schermen dan ook stevig gebikkeld. Zoals wel vaker gedaan wordt, bestelt de politieke meerderheid dan een studie om de finale knoop door te hakken. Die kwam van Transport & Mobility Leuven (TML) en het Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek (VITO), twee instituten met een uitstekende reputatie.
Daaruit blijkt dat dat de bestaande lage-emissiezone de vergroening van het wagenpark in de stad sinds 2020 flink versneld heeft. Zoals Gent op basis van die studie zegt: “Door de huidige LEZ behalen we in 2021 reeds een reductie van de roetdeeltjes die we met een gewone verjonging van het wagenpark pas in 2027 zouden hebben behaald, dus 6 jaar eerder.”
Baten van een uitbreiding van de zone veel kleiner
Echter, bij een uitbreiding van de LEZ zou dat effect een stuk kleiner zijn, zegt dezelfde studie, net omdat ook heel wat mensen van buiten de stad hun wagen al vervangen hebben. Gent legt sommige mogelijke oplossingen echter ook direct in het mandje van het Vlaams Gewest: “Uit de studie blijkt bovendien dat een uitbreiding maar zin heeft, indien de stadsring zou worden opgenomen, wat het heel complex maakt. Vlaanderen dient hier (en ook bij de snelwegen) haar verantwoordelijkheid op te nemen.“ Het is effectief zo dat, als je de LEZ zou willen uitbreiden tot de stadsring, er al camera’s voor handhaving zouden moeten staan op de B401, dat is de fly-over van de E17 naar het centrum van Gent.
De argumenten uit de studie vormen in elk geval een goed lijmmiddel voor een politiek compromis: in plaats van een uitbreiding gaat de stad nu investeren in extra slooppremies en in meer elektrische deelwagens en fietsen buiten de lage-emissiezone om de luchtkwaliteit verder te verbeteren.
Wat kunnen Gentenaars verwachten?
Binnen hetzelfde compromis komen er een reeks maatregelen die de luchtkwaliteit in de stad verbeteren en quasi hetzelfde resultaat zouden moeten opleveren als de oorspronkelijk beoogde uitbreiding van de lage emissiezone. Alle middelen uit LEZ-boetes en toelatingen gaan naar een luchtkwaliteitsfonds.
Daarmee worden zogenoemde slooppremies gefinancierd voor de aankoop van een vervangend en meer milieuvriendelijk voertuig of een andere mobiliteitsoplossing, ook voor motorfietsen, die vaak nog het meest vervuilend zijn. “We breiden het toepassingsgebied uit naar het volledige grondgebied van de stad Gent maar focussen ons specifiek op doelgroepen met speciale noden en/of een laag inkomen. Zo willen we de sociale impact van de strengere toelatingsvoorwaarden, die sowieso vanaf 2025 ook voor de bestaande zone zullen gelden, voor mensen met een beperkt budget verzachten.”
Meer deelhubs voor verschillende soorten (elektrische) deelwagens en deelfietsen, met een goede verbinding met openbaar vervoer, kwalitatieve fietsenstallingen
In vijf wijken (Dampoort, Oud Gentbrugge, Ledeberg, Bloemekenswijk en Muide-Meulestede), niet toevallig buiten de huidige LEZ gelegen, wil de stad zogenoemde deelhubs voor verschillende soorten (elektrische) deelwagens en deelfietsen, met een goede verbinding met openbaar vervoer, kwalitatieve fietsenstallingen en een versnelde uitrol van laadpalen voor elektrische voertuigen.
In diezelfde wijken gaat de stad ook de tweede bewonerskaart afschaffen maar ook meer samenwerken met het OCMW, ervaringsdeskundigen en armoedeorganisaties om vervoersarmoede tegen te gaan.
Beluister het gesprek met de schepen van milieu in Gent, Tine Heyse, uit 'De Ochtend'
Bron: vrtnws.be en De ochtend
