"Bij onvoldoende, blijf je zitten": leerlingen in het middelbaar krijgen 'gedragsscore' in Italië

Een cijfer voor wiskunde, Italiaans en… gedrag. Dat is wat er op het rapport van scholieren in Italiaanse middelbare scholen in de loop van dit schooljaar te zien zal zijn.

Die maatregel werd afgelopen woensdag goedgekeurd door het parlement en zal gelden voor leerlingen in het middelbare onderwijs, tussen de 11 en 18. Door dat cijfer aan bepaalde sancties te koppelen, hoopt de regering gewelddadig gedrag tegen te gaan.

"Volgens de huidige regering van Giorgia Meloni is er te weinig respect voor leerkrachten. Dat willen ze weer versterken", zegt correspondent Pauline Valkenet in 'Nieuwe feiten' op Radio 1. "Het gaat er vooral om dat scholieren die zich slecht gedragen, ervoor gestraft worden. Dat ze verantwoording moeten afleggen en voelen dat ze iets mis hebben gedaan."

Zware gevolgen

Die verantwoording zal zich in de praktijk laten voelen. "Het cijfer telt erg zwaar mee", weet Valkenet. "Al heb je voor je andere vakken voldoendes, als je een onvoldoende hebt voor gedrag dan moet je blijven zitten. Dat is een 5 of minder op 10."

"Als je een 6 haalt, net een voldoende, moet je na de zomer een extra toets doen over goed burgerschap en de grondwet, en dus over het besef van hoe je je in onze maatschappij hoort te gedragen."

Ook voor geschorste leerlingen worden de gevolgen uitgebreid. "Voorheen werd je gewoon geacht niet op school te verschijnen en kon je gewoon thuis gaan zitten. Nu moeten die leerlingen naar school komen en krijgen ze extra les over de gevolgen van hun gedrag."

Aan een schorsing van 2 of meer dagen wordt nu zelfs een 'werkstraf' gekoppeld. "Dan moeten ze ergens werken, zoals bijvoorbeeld in een ziekenhuis of bejaardentehuis, om daar na te denken over hun gedrag en hun gevoel voor verantwoordelijkheid ten opzichte van de maatschappij."

Alles komt terug?

Het is niet de eerste keer dat in het land dergelijk systeem toegepast worden. "Onder Mussolini, in 1924, werd voor het eerst een cijfer voor gedrag ingevoerd. Dat gold zowel voor kleine als voor grotere kinderen", zegt Valkenet. Dat hield stand tot het einde van de jaren 70.

"Het is op een afgezwakte manier teruggekomen onder Berlusconi in 2009. Maar toen kregen enkel de oudste kinderen in de hoogste klassen een cijfer voor gedrag, en was het ook niet zo streng." De nieuwe wet telt ook voor jongere kinderen, en ook de gevolgen zijn zwaarder.

Meer respect, minder geweld

De minister van Onderwijs, Giuseppe Valditara, vindt die maatregel nodig. "Volgens hem is in het vorige schooljaar de agressie naar leerkrachten toe met 110 procent toegenomen. Dan gaat het om uitschelden, maar ook om klappen uitdelen, duwen en stompen. Dat doen leerlingen met elkaar onderling, maar dus ook met leerkrachten."

Maar niet enkel de leerlingen zijn een probleem. "De minister heeft ook gezegd dat leerkrachten agressief benaderd kunnen worden door de ouders. Die komen naar school toe om te klagen over bijvoorbeeld slechte cijfers. Die gaan kennelijk ook over de schreef en delen klappen uit. Voor hen kan er nu ook boete komen kijken."

Gemengde reacties

"Minister Valditara beweert dat 80 procent van de Italianen het hiermee eens is", zegt Valkenet. Ook volgens premier Meloni zat de Italiaanse maatschappij al een lange tijd op die maatregel te wachten.

"Ik zie ook reacties van psychologen of opiniemakers in de pers die het eigenlijk wel een goede maatregel vinden. Ze vinden het goed dat de rol tussen leerkrachten en leerlingen duidelijk is."

Toch is er vanuit linkse hoek kritiek te horen, zeker van vakbonden en leerlingenorganisaties. "Die laatste zijn vooral bang dat 'slecht gedrag' ook 'politiek actief' betekent, bijvoorbeeld als je demonstraties op poten zet. Ze willen nog wel eens scholen bezetten om hun punt te maken, maar ze zijn bang dat ze daardoor ook een slecht cijfer kunnen krijgen en dat repressie toeneemt."

Bron: vrtnws.be en 'Nieuwe feiten'