Nieuwe Feiten
'Coronahamsteren', 'infodemie' en 'afstandsdopen': corona leidt tot grote taalcreativiteit
di 17 nov. - 10:48
Hoe dramatisch de coronacrisis ook is, ze stimuleert wel de taalcreativiteit. Vraag maar aan Ton den Boon, hoofdredacteur van het woordenboek Van Dale. Hij verzamelde de nieuwe woorden in het boekje 'De taal van het nieuwe normaal'.
In maart begon hij de woorden digitaal te verzamelen. "Er kwamen ontzettend veel nieuwe woorden bij. Op den duur zag ik daar patronen in en kon ik ze beschrijven," vertelt hij in 'Nieuwe Feiten'.
Het zijn meer dan 1.000 nieuwe woorden die vaker worden gebruikt. Veel ervan ontstaan op sociale media, maar het criterium voor Den Boon is toch dat ze geregeld in de krant opduiken, in de "dodebomenmedia".
Enkele voorbeelden:
Afstandsdopen
(werkwoord, alleen onbepaalde wijs) een kind dopen met behulp van een stok van anderhalve meter lengte, aan het einde waarvan zich een klein, veelal ondiep waterbekkentje bevindt waaruit het doopwater op het voorhoofd van het kind geplengd kan worden.
Blotesnoetenland
(het) (schertsend) land waar tijdens een virusepidemie de meeste mensen zich zonder mondbedekking (mondkapje of gezichtsmasker) in de publieke ruimte (en winkels, het openbaar vervoer) begeven.
Coronachoreografie
De reeks bewegingen die iemand maakt doorheen een mensenmassa om toch maar anderhalve meter afstand te kunnen bewaren.
Coronahamsteren
(werkwoord, alleen onbepaalde wijs) hamsteren uit voorzorg dat je geveld wordt door corona of dat je gedwongen wordt in zelfisolatie te gaan als gevolg van mogelijke coronasymptomen.
Coronareflex
(de) tijdens de coronacrisis ontwikkelde reflex die zich ook onder andere omstandigheden manifesteert, onder meer in het houden van afstand ten opzichte van (onbekende) anderen, m.n. wanneer je vermoedt dat zij een coronabesmetting kunnen overdragen.
Coup corona
(het) rommelig kapsel van iemand die als gevolg van coronamaatregelen (lockdown of thuisisolatie) een tijdlang niet naar de kapper heeft kunnen gaan en daarom zelf aan de slag is gegaan met schaar, tondeuse en haarspoeling of dit zijn of haar partner heeft laten doen.
Hoestschaamte
(de) schaamte die iemand ervaart als hij hoest in het gezelschap van anderen, die weleens zouden kunnen denken dat hij een ziekte heeft waardoor hij anderen zou kunnen besmetten.
Huidhonger
(de) behoefte aan fysieke aanraking, m.n. bij mensen die langdurig alleen moeten zijn, bv. wanneer ze in hun eentje in quarantaine of zelfisolatie zitten.
Huidvrees
(de, g.mv.) onverklaarbare vrees om door anderen aangeraakt te worden of om zelf anderen aan te raken, synoniem aanrakingsvrees.
Infodemie
(de) zich vooral via de sociale media snel verspreidende hoeveelheid (valse) informatie over een problematiek die feitelijke en betrouwbare beeldvorming daarover verhindert; vertaling van Engels infodemic.
Wuhanshake
(de) begroeting waarbij twee mensen elkaar eerst met de binnenkant van hun (geschoeide) rechtervoet aantikken, waarna ze datzelfde gebaar met de linkervoeten maken; samengesteld van de naam van de Chinese stad Wuhan, waar eind 2019 de besmettelijke virusziekte COVID-19 uitbrak, waardoor een alternatief voor handenschudden noodzakelijk werd, + het laatste deel van Engels handshake (handdruk).
Lees verder onder het gesprek met Ton den Boon:
Woord van het jaar?
Al deze woorden bieden zeker inspiratie voor het 'Woord van het Jaar 2020'. Nog tot 30 november kan je suggesties insturen. Het woordenboek Van Dale maakt daar een lijst van 20 woorden van, waarop je kan stemmen tussen 1 en 15 december. Op 16 december wordt dan het nieuwe 'Woord van het jaar' bekendgemaakt. Vorig jaar was dat 'winkelhieren', lokaal winkelen, wat onvermoed visionair was voor dit coronajaar van beperkte bewegingsvrijheid. Het Engelse woordenboek Collins heeft - niet erg verrassend - 'lockdown' gekozen als hét woord van 2020.
Bron: vrtnws.be en 'Nieuwe Feiten'