Daar is De Stemtest: hoe werkt het? En wat moet je met het resultaat?

1. Wat is De Stemtest?

De Stemtest is een instrument waarmee je (volledig anoniem), aan de hand van de antwoorden op 35 concrete stellingen, kunt achterhalen welke politieke partij het dichtste staat bij hoe jij denkt. Die partijen hebben namelijk dezelfde stellingen beantwoord en een bepaald gewicht gegeven, waardoor De Stemtest de overeenkomsten kan berekenen.

De Stemtest is opgesteld door de Universiteit van Antwerpen (professor Stefaan Walgrave) en de Université Catholique de Louvain (professor Benoît Rihoux). Aan Vlaamse kant bieden VRT NWS en De Standaard De Stemtest aan.

Dat daar vraag naar is, is een understatement. De vorige stemtest, voor de verkiezingen van 2019, werd maar liefst 4,4 miljoen keer aangeklikt (waarvan 3,4 miljoen keer in Vlaanderen). Amper 15 procent van de deelnemers maakte die niet volledig af. 

2. Hoe werkt het?

'Eens' of 'oneens', dat zijn de enige twee keuzes die je hebt bij de 35 stellingen die je voorgeschoteld krijgt. Handig is dat je bij elke stelling de argumenten van de partijen kunt bekijken, al zal je daarbij nog niet kunnen achterhalen welk antwoord bij welke partij hoort.

Nieuw is dat het deze keer om 35 stellingen gaat over 3 beleidsniveaus heen: Europa, federaal en regionaal. Maar wie voor elk beleidsniveau een aparte lijst stellingen wil beantwoorden, kan dat nadien ook doen.

Bij sommige stellingen worden bepaalde begrippen uitgelegd. "Maar dat doen we niet te vaak en niet te uitgebreid, omdat elke uitleg je natuurlijk in een bepaalde richting zou kunnen duwen", legt VRT NWS-Wetstraatwatcher Ivan De Vadder uit.

Na die 35 stellingen kan je nog beslissen om enkele antwoorden een 'boost' te geven: die krijgen dan iets meer gewicht in je uiteindelijke profiel. 

Vervolgens toont De Stemtest de volgorde van de partijen die het dichtst bij jouw antwoorden aanleunen. Je komt dus niet zomaar uit bij 1 partij, wel bij een ranglijst. "Als in jouw resultaat de twee best scorende partijen heel dicht tegen elkaar zitten, kan je er zelfs nog voor opteren om 5 extra vragen te beantwoorden", zegt De Vadder.

Voor de liefhebbers is er op het einde nog een hele rist aan mogelijkheden om met je resultaat en je antwoorden te spelen: je kunt bijvoorbeeld bepaalde antwoorden aanpassen of ze in detail gaan vergelijken met de antwoorden van de partijen. 

3. Zitten alle partijen in De Stemtest?

In De Stemtest zitten alle partijen met verkozenen in 1 van de parlementen in ons land, die bovendien overal lijsten indienen en die een omstandig partijprogramma hebben dat ook te checken is. 

Concreet gaat het volgens die criteria voor de Vlaamse Stemtest over de 7 partijen die je vandaag al in het Vlaams Parlement vindt: N-VA, Vlaams Belang, CD&V, Open VLD, Vooruit, Groen en PVDA.

4. Kunnen jongeren hier ook mee aan de slag?

Zeker weten. Meer nog: VRT NWS besteedt in dit verkiezingsjaar extra aandacht aan jongeren die voor het eerst gaan stemmen. Op onze gloednieuwe website nwsnwsnws.be bieden we daarom ook een jongerenstemtest aan. 

Ook die bevat 35 politieke stellingen, maar de vormgeving is wat anders en je krijgt er onmiddellijk iets meer duiding bij.

5. Wat moet je uiteindelijk met dat resultaat van De Stemtest?

Dat bepaal je uiteraard volledig zelf. "Het resultaat van De Stemtest is in elk geval geen stemadvies", benadrukt Ivan De Vadder. "Je stemgedrag wordt namelijk niet alleen bepaald door wat je denkt over bepaalde stellingen, maar heel vaak ook door andere factoren."

"Zo kan de persoonlijkheid van een politicus of politica ook bepalend zijn voor je stem. Sommige mensen stemmen dan weer strategisch en anderen uit gewoonte of zoals vrienden of familie dat doen. Met al die argumenten houdt zo'n stemtest logischerwijze geen rekening."

Wil je weten hoe de makers van De Stemtest tot de 35 stellingen zijn gekomen? Lees dan dit document.