Nieuwe Feiten
De gruwel die George Floyd overkwam: een typisch scenario voor een actiefilm uit Hollywood?
wo 23 sep. - 8:32
Ken je de PhD Cup? Het is een wedstrijd waarin Scriptie vzw wetenschappers oproept om de kern van hun jarenlange doctoraatsonderzoek met het brede publiek te delen. Zestien fascinerende onderzoeken haalden de selectie. En één van de geselecteerden is Lennart Soberon.
180 films
Voor zijn doctoraat bekeek Soberon maar liefst 180 films over een periode van 36 jaar, om een getailleerd overzicht te geven van hoe vijandbeelden interageren met maatschappelijke debatten doorheen de tijd.
De actiefilm is het meest bezochte filmgenre in de wereld en trekt ook in België vele bezoekers. "Het plezier van de actiefilm is gebaseerd op de mogelijkheid om mensen te zien bestraft worden" zegt Soberon in 'Nieuwe Feiten'. "Het zijn vaak criminelen die allemaal gebaseerd zijn op echte groepen in de samenleving, en de politieagent probeert vaak die vijand te vernietigen, zelfs al is het niet binnen de lijntjes van de wet."
De geweldsdaden worden vaak als iets noodzakelijks, deugdelijks of vermakelijks gekaderd, terwijl deze praktijken veelal een uiting zijn van ongelijke machtsrelaties in de samenleving. "De vijanden in deze films zijn dan ook vaak een etnisch-culturele ‘ander’ die als een dreiging wordt gerepresenteerd tot een cultureel homogeen wit Amerika."
Stereotypen
"Hoewel actiefilms gekend staan als simpel vermaak, reiken deze emoties ver buiten de filmzaal en bestendigen ze stereotypen en discriminerende praktijken. Welke vormen van geweld we in de samenleving als toelaatbaar beschouwen, is tevens verbonden aan hoe films hedendaagse conflicten voorstellen." Met de BlackLivesMatter-protesten heeft het werk van Soberon dan ook een vernieuwe relevantie gekregen.
En wat met Belgische films?
Ook Belgische films doen hieraan mee, merkt Soberon op. In films als 'Rundskop', 'Welp', 'D'Ardennen' zie je hoe Wallonië gedemoniseerd wordt: zowel individuen, als de plek zelf.
Het is een van de redenen waarom hij via de PhD Cup het grote publiek wil informeren over zijn onderzoek. "De populariteit en invloed van de actiefilms valt niet te ontkennen en toch is er amper debat over de beeldvorming die deze films helpen uitdragen. Sinds de vroege jaren 80 is het genre een spreekbuis voor imperialistische politiek, discriminatoire stereotypen en de verheerlijking van staatsgeweld. Enkel door deze films aan kritische analyses te onderwerpen, kunnen we beginnen met het pleiten voor een meer gelijke en politiek gevoelige cinema. Mijn doel is dan ook om mensen die niet bijzonder veel met film bezig zijn, maar daarom niet minder films zien, op een andere manier naar populaire cinema te helpen kijken. Ik hoop dat dit leidt naar een meer beeldgeletterd publiek."
Bron: phdcup.be en 'Nieuwe Feiten'
