Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

Touché

"De manier waarop ik afscheid moest nemen van mijn broer toont veel gelijkenissen met afscheid nemen in coronatijden"

zo 1 nov. - 2:33

Uus Knops is rouwpsychiater. Dag op dag vijftien jaar geleden vertrok haar broer Casper op een reis waar hij nooit van zou terugkeren. De manier waarop ze van hem afscheid moest nemen, vertoont veel parallellen met hoe afscheid nemen ten tijde van corona gebeurt. Dat zette haar aan het denken, zo vertelt ze in Touché.
Uus Knops

Casper Knops vertrok op zijn 23ste naar Venezuela, waar hij met een vriend een tijdje zou rondtrekken. Maar het noodlot sloeg toe en beide jongens verongelukten aan de oevers van een kolkende rivier. Er zaten zes lange maanden tussen de verdwijning en het vinden van stoffelijke resten. En het zou nog eens een jaar duren vooraleer een DNA-analyse zou bevestigen dat het om de twee Vlaamse jongens ging.

Parallel met corona

Uus en haar familie konden geen fysiek afscheid meer nemen van Casper. Ze herkent veel van dat moeilijke afscheid in de huidige coronacrisis, waar vaak mensen alleen zijn gestorven: "In de eerste coronagolf ontdekte ik de parallel tussen het overlijden van mijn broer en het afscheid nemen van iemand met Covid-19", zo vertelt ze bij Friedl in Touché. Ontzettend confronterend, zegt ze zelf.

Ik hoop dat beleidsmakers aandacht hebben voor het menselijk aspect van afscheid nemen

"Het is een proces van hopen en wanhopen, steeds heen en weer. Je hebt een dierbare die opgenomen wordt met Covid-19 en je wilt dat die geneest. Je hoopt. Dan krijg je slecht nieuws en ga je wanhopen. Ondertussen kan je fysiek niet bij elkaar zijn en nabestaanden kunnen vaak niet bij het afscheid zijn. Dat is heel jammer", gaat Uus Knops verder.

"Als het gaat over coronamaatregelen, vind ik dat je twee soorten maatregelen moet hebben: essentiële en optionele. Ik hoop dat beleidsmakers en ziekenhuizen op zoek gaan naar een menswaardige invulling van die maatregelen waarbij er toch aandacht is voor het menselijk aspect van afscheid nemen."

Let's tick together

Tijdens de eerste lockdown, was er voor wat mensen tijd om te 'lanterfanten', maar bij Uus Knops lukte dat niet goed. In de plaats startte ze twee projecten op met vier mensen omtrent rouwen. Een eerste project wil de groep, die Moving Closer werd gedoopt, lanceren op 30 december: Let's tick together.

Deze actie kunnen we sowieso uitvoeren, hoe de coronamaatregelen dan ook mogen zijn

In plaats van applaus, wil Moving Closer dat heel België om 20 uur gaat tikken tegen een glas, zoals wanneer je aandacht vraagt voor een speech. De nationale rouwactie staat symbool voor de aandacht voor de speech die nooit is gekomen voor de vele coronaslachtoffers. De organisatie hoopt dat zoveel mogelijk radiozenders meewerken en op dat uur de begeleidende compositie van Ruben Nachtergaele afspelen. "Het is een actie die we sowieso kunnen uitvoeren, hoe de coronamaatregelen dan ook mogen zijn", vertelt ze bij Friedl. Uus benadrukt dat ze met de actie een positief gevoel willen geven aan de samenleving en vooral de "samen-hoor-igheid" willen voelbaar maken.

Onumenten

Verder wil Knops ook een aantal 'onumenten' lanceren in ons land. Het gaat om cirkelvormige herdenkingsplaatsen, coronacirkels. De rouwpsychiater hoopt dat de onumenten over het hele land verspreid kunnen worden, elk in hun eigenheid. "De cirkelvorm is de constante, maar de bedoeling is dat het een participatief proces wordt waarbij het dorp of de stad dat een onument wil, meebeslist over de plaats waar het onument komt. Zo ontstaat er een familie aan cirkels waarbij er een stuk DNA hetzelfde is, maar heeft ook elke cirkel zijn eigenheid en past ze binnen de plaats waar ze terechtkomt", legt Knops uit. 

Op die plek kan er stilgestaan worden bij een verlies, maar metterijd kunnen jongeren de onumenten ook als ontmoetingsplaats gebruiken. Wie interesse heeft in een onument in zijn of haar stad kan terecht op het mailadres info@onumenten.org.

Beluister hier de volledige uitzending met Uus Knops :

Deel 1:
Deel 2:

Dit was Touché vanop het boekenfeest in Antwerp Expo:

Lees meer:

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet