Touché
“Een handicap is geen individuele zaak, het zegt veel over onze samenleving”: historica Anaïs Van Ertvelde over handicap en de maatschappij
zo 14 jan. - 3:14
In haar boek 'Handicap' analyseert historica Anaïs Van Ertvelde handicaps op persoonlijk en maatschappelijk vlak. Daarvoor vertrekt ze vanuit haar eigen ervaring. "Ik zeg altijd: 'Ik ben geboren met een korte rechterarm', en niet 'zonder rechteronderarm'. Anders lijkt het alsof mijn lichaam iets mist."
Net zoals veel mensen met een beperking kreeg ook Van Ertvelde te maken met discriminatie. Daar bestaat ook een woord voor. "Validisme (stigmatisering van mensen met een handicap, red.) is de structurele discriminatie van mensen met een beperking in de samenleving. Dat structurele element is heel belangrijk."
Hoewel de term 'validisme' minder bekend is dan 'racisme' of 'seksisme', staan ze wel op gelijke hoogte. "Er is weinig ruimte om te reflecteren over handicap in onze samenleving. Ook op gebied van wetenschappelijk onderzoek is er weinig doorstroming naar het publiek debat."
66 procent beperkt
De Vlaamse regering kondigde onlangs aan dat ze de zorgbudgetten voor mensen met een beperking weer zal optrekken naar het oorspronkelijk beloofde niveau. Maar niet iedereen met een handicap komt in aanmerking voor extra ondersteuning.
"Zo'n persoonsvolgend budget is cruciaal voor mensen met een beperking. Zelf ben ik 66 procent beperkt. Wat dat getal precies inhoudt, is vrij abstract. Toch ben ik blij dat ik dat percentage haal, anders zou ik allerlei ondersteuningen niet krijgen."
Ik ben jarenlang op controle geweest om te kijken of ik nog een beperking had. Absurd, die arm gaat niet opeens aangroeien.
Hoe dat percentage bepaald wordt? "Ik ben jarenlang op controle geweest om te kijken of ik nog steeds een beperking had. In mijn geval is dat absurd. Die arm gaat niet opeens op magische wijze aangroeien."
Kans op de arbeidsmarkt of overheidssteun?
"Als je een kans wilt maken op de arbeidsmarkt, moet je als persoon met een beperking tonen dat je hyperfunctioneel bent", vertelt Van Ertvelde. "Door nog beter mijn best te doen, dacht ik me te beschermen tegen discriminatie omwille van mijn handicap."
"Anderzijds moet je, als je overheidssteun wilt, een heel andere rol vervullen. Dan moet je laten zien dat je bijna niets kan. Pas als je een heel moeilijk, zwaar leven hebt, maak je kans op eventuele ondersteuning."
