Geneesmiddel Ozempic gebruiken om af te vallen: "Enkel onder medische begeleiding en voor specifieke doelgroep bedoeld"

1. Wat is Ozempic?

Ozempic is een geneesmiddel dat in 2017 door de Deense farmaceut Novo Nordisk op de markt is gebracht. Het is bedoeld voor patiënten met diabetes type 2 – de meest voorkomende vorm van suikerziekte.

De werkzame stof in Ozempic, semaglutide, verlaagt het suikergehalte in het bloed en verkleint ook de kans op schadelijke gevolgen van de aandoening zoals wonden die slecht genezen, nierproblemen en blindheid.

Het medicijn moet wekelijks worden geïnjecteerd in de onderhuid van de buik, bovenarm of het dijbeen. Er is ook een alternatief in pilvorm: Rybelsus. Dat moet dagelijks ingenomen worden (op nuchtere maag en met 120 ml water). De dosis van de pilvorm is hoger (14 mg per dag i.t.t. 1 mg per week), omdat er een deel afgebroken wordt in de zure maagomgeving.

2. Waarom is Ozempic zo populair als afslankingsmiddel?

Semaglutide houdt niet alleen de bloedsuikerspiegel op peil, het zorgt ook voor een verzadigd gevoel en vertraagt de lediging van de maag.

Uit studies – uitgevoerd door de fabrikant zelf – blijkt dat proefpersonen met ernstig overgewicht na ongeveer een jaar en drie maanden tot 16 procent van hun lichaamsgewicht kwijtspelen. Meer dan 70 procent verliest minstens 5 procent. Ook diabetespatiënten vallen af, al is dat in mindere mate aangezien ze een lagere dosis nemen.

Belangrijke kanttekening is dat de proefpersonen in de studies professioneel worden begeleid om ook gezond te eten en genoeg te bewegen. Op een bepaald moment bereik je een plateau: je valt niet meer af, maar wordt ook niet meer zwaarder. Wie stopt met Ozempic en zijn levensstijl niet heeft aangepast, komt de verloren kilo's weer grotendeels bij.

3. Ozempic wordt vaak samen genoemd met Wegovy: wat is dit?

Het actieve bestanddeel van Wegovy - semaglutide - is identiek aan Ozempic. Beiden worden door Novo Nordisk geproduceerd. De werking van Wegovy is in principe dezelfde als die van Ozempic, maar de dosis is anders.

Waar Ozempic bedoeld is voor diabetespatiënten, wordt Wegovy doelgericht als vermageringsmedicijn in de markt gezet. Vooral mensen met een BMI hoger dan 30, of met een BMI hoger dan 27 in combinatie met andere gezondheidsproblemen, hebben baat bij het geneesmiddel.

In de Verenigde Staten loopt het storm voor het product, en intussen wordt langzaam maar zeker ook Europa veroverd. Het medicijn wordt intussen al in Denemarken, Noorwegen en Duitsland verkocht.

Wanneer ons land aan de beurt is, is nog niet duidelijk. “België is een lastige markt: we zijn een klein land, en bijsluiters enzovoort moeten in drie landstalen worden geproduceerd. Bovendien duren de procedures bij de FOD Economie en het RIZIV behoorlijk lang”, schetst Ann Eeckhout van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG).

4. Zijn er nog meer voordelen aan Ozempic en Wegovy?

Ozempic staat erom bekend een stuk patiëntvriendelijker te zijn voor diabetespatiënten dan andere middelen tegen suikerziekte. Het geneesmiddel moet namelijk minder vaak worden toegediend. 

Novo Nordisk beweert intussen dat dankzij Wegovy het risico op cardiovasculaire aandoeningen – denk aan hartaanvallen en beroertes – met 20 procent afneemt. Ook de symptomen van hartfalen zouden verminderen. De volledige studies zijn echter nog niet gepubliceerd en zijn evenmin nagekeken door onafhankelijke vakgenoten. Het farmabedrijf belooft in het najaar met meer details te zullen komen.

Daarnaast lijken eerste voorlopige studies erop te wijzen dat beide medicijnen ook helpen tegen verslavingen. Alcoholverslaafden bijvoorbeeld zouden minder behoefte voelen om te drinken als gevolg van het gevoel van verzadiging. Verder lijkt het erop dat dankzij het medicijn minder dopamine wordt vrijgemaakt in de hersenen, een stof die een belangrijke rol bij verslavingen speelt.

5. Hoe zit het met de nadelen?

Net als alle andere geneesmiddelen, heeft ook Ozempic bijwerkingen. Het is nu eenmaal een medicijn dat inbreekt op de hormoonhuishouding.

De meest voorkomende klachten zijn maag- en darmklachten zoals misselijkheid, diarree, overgeven en constipatie. Deze bijwerkingen komen niet bij iedereen even duidelijk tot uiting. Er zijn ook zwaardere nevenwerkingen zoals galstenen, galstuwing en pancreasontsteking. Dit zijn wel klachten die sowieso vaker voorkomen bij mensen met obesitas, diabetes of bij plotse vermagering. Ernstige problemen met het zicht of de nieren zijn eerder zeldzaam.

Dat je eetlust geremd wordt, maakt overigens dat je voldoende aandacht moet besteden aan de voeding die je wel binnenkrijgt. Anders kan dit leiden tot vitamine- en proteïnetekorten.

Het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) onderzoekt – na 150 meldingen in IJsland – dan weer of er een verband is tussen het gebruik van de geneesmiddelen en donkere gedachten. Tegen november hoopt het agentschap hierop zicht te hebben.

6. Is het tekort voor diabetespatiënten al opgelost?

In de zomer van 2022 roept de Diabetes Liga voor een eerste keer op om Ozempic niet meer voor te schrijven aan mensen zonder diabetes. Enkele maanden later volgt het FAGG daarin.

"De ethische discussie daaromtrent is zeker niet evident want obesitas en type 2 diabetes komen vaak samen voor", vertelt endocrinoloog Roman Vangoitsenhoven (UZ Leuven). "Obesitas wordt bovendien als een ziekte beschouwd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en kan niet meer weggezet worden als een gevolg van gebrek aan wilskracht."

Het geneesmiddel is vandaag nog steeds slechts beperkt beschikbaar voor diabetespatiënten.

7. Wordt Ozempic aan iedereen terugbetaald?

Ozempic is in ons land niet erkend als afslankmiddel. Daarom wordt het geneesmiddel alleen terugbetaald aan diabetespatiënten. Wie via zijn arts officieus toch een voorschrift krijgt om af te vallen, betaalt voor één maand iets meer dan 100 euro.

Wat de prijs zal zijn van Wegovy – mocht dat product op de Belgische markt worden uitgebracht – is nog niet duidelijk.

8. Is het betrouwbaar om Ozempic online te kopen?

“In België kan je Ozempic alleen maar met een voorschrift en bij een erkende apotheek afhalen”, benadrukt Ann Eeckhout van het FAGG. “Online mag je enkel reserveren. In andere landen wordt het medicijn misschien wel op internet te koop aangeboden, maar het is verboden om aan ons land te leveren. Je moet je aan de Belgische wetgeving houden.”

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'