
De Wereld van Sofie
Hoe rustige mensen kunnen veranderen in een monster achter het stuur: “Een auto doet heel veel met ons”
wo 16 mrt. - 11:59

Het Verkeersinstituut Vias Institute publiceerde deze week de resultaten van een enquête over agressiviteit en irritante gedragingen in het verkeer. 54% van de Belgen zegt slachtoffer geworden te zijn van agressiviteit in het verkeer het voorbije jaar. Dat is een kleine daling ten opzichte van 5 jaar geleden (57%). Ze stellen wel vast dat de extremere vormen van agressie wel toegenomen zijn. Zo zegt 7% van de Belgische bestuurders slachtoffer geworden te zijn van fysieke agressie in de voorbije 12 maanden ten opzichte van 2% in 2017. 1 op de 15 bestuurders (6,5%) zegt ook uit zijn wagen gestapt te zijn ‘om het uit te vechten’ met een andere bestuurder.
In coronatijd van brave huisvader naar monster achter het stuur
Ook verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen merkte al op dat het aantal verkeersruzies toeneemt en dat steeds meer mensen “een korter lontje krijgen in het verkeer”. De coronacrisis deed het aantal mogelijk stijgen, zegt hij in ‘De Wereld van Sofie’.
“Het feit dat mensen in de auto kunnen veranderen van brave huisvader in een soort van monster achter het stuur is natuurlijk niet aan corona toe te schrijven. Maar het zou wel kunnen dat het in de coronatijd extra is toegenomen, omdat we allerlei zaken moesten inleveren op onze vrijheid, en dan zijn wij mensen nogal geneigd om die op andere fronten te gaan terugwinnen. Het is dus niet ondenkbaar dat mensen wat agressiever zijn gaan rijden, omdat ze behoefte hadden om wat vrijheid terug te winnen.”
Het is niet ondenkbaar dat mensen in coronatijden wat agressiever zijn gaan rijden, omdat ze behoefte hadden om wat vrijheid terug te winnen.
De auto als stalen cocon: we voelen ons anoniem en gaan grenzen verleggen
Maar er is meer aan de hand. “Een auto doet heel veel met ons, er zit een psychologisch palet achter” zegt Tertoolen. “We voelen ons in de auto anoniem, we hebben het gevoel dat we niet op onze eigen daden als persoon aanspreekbaar zijn. Je zit in je stalen cocon, en je hebt het gevoel: ‘wat ik doe, is mijn auto.’”
Uit onderzoek weten we ook dat mensen die zich anoniem voelen, grenzen gaan verleggen, geeft Tertoolen aan. “Wat je in de auto doet, zou je bijvoorbeeld nooit doen in de rij van de supermarkt. Want dan ben je als persoon goed herkenbaar.”
Wat je in de auto doet, zou je nooit doen in de rij van de supermarkt.
Lees verder onder de foto

© Unsplash
“Veel mensen identificeren zich met hun auto”
“Een auto geeft ook een groot gevoel van macht en kracht, want met je voeten laat je je auto brullen en beheers je ‘m helemaal. Die macht en kracht doet ook iets met je” zegt Tertoolen. Voeg daar nog aan toe dat veel mensen zich met hun auto identificeren. “Veel mensen zeggen bijvoorbeeld ‘daar sta ik’ in plaats van ‘daar staat mijn auto’.”
Dit alles maakt heel wat primaire instincten los. “We voelen ons in onze eer aangetast als we door anderen de les gelezen worden.”
Ook Goofy pleit schuldig
Verkeersinstituut Vias Institute mag dan wel een nieuw onderzoek over agressiviteit gelanceerd hebben, echt nieuw is die verkeersagressie helemaal niet. Tertoolen verwijst naar een filmpje van Walt Disney uit de jaren '50: Goofy veranderde daarin van "een lieve meneer" in een monster toen hij in zijn auto stapte. “Toen was al bekend dat een auto heel veel met ons doet.”
Lees verder onder de video