Bij Debecker
Is een gevangenisstraf wel nuttig?
wo 12 dec. - 10:16
"Het gevangenisleven kost nu veel meer aan de maatschappij, omdat ex-gevangenen vaak hervallen. Investeer in die mensen en zorg voor opleidingen, zorg dat ze iets hebben om naar te streven." Rechtenstudent Azeddine El Bastani is duideijk en weet dat hij geen populaire stelling verkondigt als hij zegt dat er moet geïnvesteerd worden in psychologische hulp en opleiding voor gevangenen.
Veel vooruitgang
Overbevolking in de gevangenissen zorgt ervoor dat gedetineerden hun eenpersoonscel soms moeten delen met een of twee andere mensen. "Dan wordt er een matras op de grond gelegd, maar eigenlijk mag dat helemaal niet", zo zegt VRT-justitiejournalist Dirk Leestmans. "Maar er is de voorbije jaren hard gewerkt aan de overbevolking. Zo zitten er momenteel zo'n 10.000 mensen in de gevangenis, maar waren dat er een aantal jaar geleden nog 12.000", zegt Leestmans.
Wat wel nog steeds een groot probleem is, dat zijn de mensen die gedetineerd zijn, maar eigenlijk niet in de gevangenis thuishoren. "Nog een kleine 500 mensen zitten in de gevangenis terwijl ze eigenlijk geïnterneerd moeten worden. Dat is een echte schande en België is dan ook al meerdere keren veroordeeld voor de wijze waarop geïnterneerden (niet) behandeld worden. Maar ook daar wordt hard aan gewerkt door minister van Justitie Koen Geens (CD&V) en minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD). Samen hebben ze een meerjarenplan en een nieuwe interneringswet gemaakt waarmee de rechten van geïnterneerden versterkt worden.
Word je beter van een celstraf?
Bert is een ex-gedetineerde. Hij vertelt dat het leven in de gevangenis geen luxeleven is, maar dat hij, dankzij goede begeleiding en opleidingen die hij kon volgen, goed terecht is gekomen na het uitzitten van zijn straf. "Maar de gevangenis is wel een leerschool voor criminaliteit", zegt hij. "Goede begeleiding is dan ook essentieel om na een gevangenisstraf niet te hervallen".
Ook Ivo is een ex-gedetineerde. In totaal zat hij ongeveer 30 jaar in de cel, maar sinds 10 jaar is hij een vrij man. Het verbaast hem niet dat er zoveel ex-gedetineerden hervallen in criminele feiten. "Als je uit de gevangenis komt, moet je helemaal opnieuw beginnen, maar bij het zoeken naar een job moet je vaak een 'attest van goed gedrag en zeden' voorleggen. Als dat niet kan, word je daarop aangekeken en is het heel moeilijk om een job te vinden. Mede daarom zijn er zoveel recidivisten, volgens mij", zegt Ivo daarover.
Alternatieven
Er wordt ondertussen hard gewerkt aan alternatieven voor een gevangenisstraf. Zo is er Hans Claus, gevangenisdirecteur in Oudenaarde. Hij heeft het project 'De Huizen', op stapel staan. Met dat project wil hij gevangenen onderbrengen in gewone huizen in het centrum van de stad.
Transitiehuizen bestaan ook al. Dat zijn mini-gevangenissen waar gedetineerden het laatte deel van hun straf kunnen uitzitten in een kleine groep. Omdat ze in zo'n kleine groep zelfstandiger moeten worden, kunnen ze na het uitzitten van hun straf makkelijker hun plek in de samenleving terugvinden.
Maar wat vooral belangrijk is, is dat er meer wordt ingezet op reïntegratie. Maar liefst 95% van de gedetineerden komt (ooit) vrij en zij moeten dus beter begeleid worden richting een leven na de gevangenis.
