De Ochtend
Kan gasprijscrisis ook snel weer voorbij zijn? "We mogen ons niet blindstaren op de huidige prijzen"
wo 28 sep. - 7:12
Premier Alexander De Croo (Open VLD) zei een maand geleden dat we voor 5 tot 10 moeilijke winters staan. Een uitspraak die veel stof deed opwaaien. Volgens Stef Proost, hoogleraar energie, transport en milieu-economie, hoeft het zo'n vaart niet te lopen.
"We mogen ons niet blindstaren op de huidige hoge gasprijzen", schrijft hij in een artikel met als titel "Waarom de gasprijscrisis snel voorbij kan zijn". "Mijn idee was vooral om wat afstand te nemen en perspectief te bieden", legt Stef Proost uit in 'De Ochtend'.
"Ik vergelijk het graag met een verkoudheid. Normaal gezien ben je 1 à 2 dagen goed ziek, maar na 4 à 6 dagen ben je er meestal vanaf. Je kan die dagen omzetten naar winters als je spreekt over aardgas. Deze winter en misschien nog volgende winter gaan we kou lijden en last hebben van hoge facturen. Maar na 4 tot 6 jaar zit je weer aan prijsniveaus die wellicht maar 10 of 30 procent boven het normale niveau liggen, terwijl dat nu 400 tot 500 procent is."
Volgens Proost is de prijsstijging op korte termijn een logische reactie van de markten op de invoeronderbreking uit Rusland. Op langere termijn leiden de hoge prijzen tot een vraagvermindering en een aanbodverhoging door andere leveranciers, waardoor er weer een daling komt.
Sinds de enorme piek in augustus is de Europese gasprijs trouwens al stevig gezakt. Maar de prijzen blijven heel hoog en situatie is erg onzeker. Zo heeft de vermoedelijke sabotage van de Nord Stream-pijpleidingen opnieuw tot een stijging geleid.
"We zitten nu met 30 procent minder aanvoer van aardgas in Europa", zegt Proost. "15 procent gaan we op korte termijn gewoon niet consumeren door alle mogelijke vormen van aanpassing. De andere 15 procent gaat komen uit aardgastoeleveringen uit andere landen."
"De langetermijnreactie heeft wat meer tijd nodig: huizen isoleren, zonnepanelen leggen, nieuwe lng-terminals bouwen (om gas op te slaan dat bvb. met tankers wordt aangevoerd, red.). De tijd die we daarvoor nodig hebben wordt gerekend op 4 tot 6 jaar", aldus Proost, die verwacht dat de prijzen geleidelijk zullen dalen na de komende winter.
Vergelijking met covidpandemie
"Dat geeft perspectief, zegt Proost, die de vergelijking maakt met de covidpandemie. "Toen hebben we gezegd: als we solidair zijn en ons laten vaccineren, dan weten we dat het na 1 of 2 jaar beter wordt, en dan kunnen we ons ook permitteren om nu extra steun te geven. Die steun geven we beter als een soort van inkomenssupplement en niet als lagere prijzen."
"Het is ook belangrijk om niet te vergeten dat Rusland veel afhankelijker is van ons dan wij van hen", benadrukt Proost. "Ze kunnen dat aardgas aan geen enkel land aan dezelfde voorwaarden verkopen." Het lijkt op dit moment niet meteen aan de orde, maar als de gasuitvoer van Rusland naar Europa weer zou hervatten, bijvoorbeeld na een vredesakkoord, dan zullen de Russen volgens de professor veel lagere prijzen moeten aanvaarden dan voor de oorlog.
"Het zal nog een een moeilijke periode worden, ook voor de overheidsfinanciën, maar als we daar goed mee omspringen en zo gericht mogelijk steun bieden, dan is er veel mogelijk", besluit Proost.
Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'