Interne Keuken
Kunnen we iets leren uit 'Mein Kampf'?
za 24 nov. - 0:59
De catastrofe kondigt zich aan, voorspelden ze, de apocalyps is nakende. Bereid u voor op de eindtijd! Dat is lectuur waarvan een mens niet vrolijk wordt. Maar het leek filosoof André Klukhuhn een nuttige tijdsbesteding. Want er zijn paralellen te trekken tussen de tijdsgeest van toen en van vandaag.
Klukhuhn schreef er zelfs een boek over, ‘Berichten uit het Fenixnest’. Het gaat over het fin de siècle gevoel. Het moment waar we denken dat we op het einde der tijden zitten en op een catastrofe afstevenen. “Het is een gevoel van alle tijden, momenten en jaren. Ook als er absoluut geen eeuw aan het aflopen is”, vertelt Klukhuhn in Interne Keuken.
Ook vandaag hoor je onheilstijdingen. We stevenen op een klimaatramp af. Dat zal de vluchtelingenstroom nog doen toenemen. Daardoor kraken en kreunen de fundamenten waarop Europa is gebouwd. De democratie vindt geen antwoorden op die problemen. De liberale waarden hebben afgedaan.
Kunnen we dus iets leren uit De ondergang van het avondland van Spengler? Of uit De opstand der horden van Ortega y Gasset, It can't happen here van Lewis of Mein kampf, die bestseller van Hitler? Herhaalt de geschiedenis zich? Nee, dat niet. Maar ze rijmt wel.
Sinclair Lewis heeft Trump voorspeld met zijn boek
“Zo heeft Sinclair Lewis eigenlijk Trump voorspeld met zijn boek”, zegt Klukhuhn. Hij won er in 1930 de Nobelprijs voor. Hij omschreef een toestand in de Verenigde Staten waaruit het fascisme ontstond, zoals dat enkele jaren later uitbrak in Duitsland. De president die hij daar aanhaalt heeft alle karakteristieken van Trump. Hij houdt zich bezig met andere vrouwen, heeft een verschrikkelijke hekel aan de media en scheld die ook uit.
Nu zegt u, Trump lijkt op Hitler?
“Neen”, verduidelijkt Klukhuhn. “Er is maar één Hitler, en dat is Hitler. En andere mensen hebben daar trekjes van. Trump is natuurlijk een gek, en die doet verschrikkelijke dingen, maar hij hangt zijn tegenstanders niet op”.