Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

De Ochtend

Meer dan 200 meldingen van mogelijk extremisme of terrorisme in 2021: "Rechts-extremisme is in opmars"

do 11 aug. - 4:39

Het OCAD, de instelling die de dreiging in ons land analyseert, kreeg vorig jaar 218 meldingen van mogelijke bedreigingen in verband met extremisme of terrorisme. Minder dan 10 procent daarvan bleek uiteindelijk ernstig, met de zaak-Jürgen Conings als uitschieter.
politie

Voor het eerst geeft het OCAD in zijn jaarverslag mee hoeveel meldingen het in een jaar tijd heeft gekregen van mogelijk extremisme of terrorisme. 218 waren het er. De meldingen kwamen van partnerdiensten zoals de politie of de Staatsveiligheid, niet rechtstreeks van burgers. Dat betekent dat ze door die diensten als voldoende ernstig werden ingeschat om ze door te spelen aan het OCAD. De voorbije jaren werden er geen cijfers bekendgemaakt, maar volgens onze informatie zou het aantal meldingen ongeveer even hoog zijn als de voorbije jaren.

Iets meer dan de helft van die dreigingen werd door het OCAD ingeschat als laag, een derde kreeg de inschatting "gemiddeld", minder dan tien procent van de dreigingen was op een bepaald ogenblik ernstig. Dat wil zeggen dat er op tien à twintig momenten een dreiging bestond die als serieus werd beschouwd. Eén keer was de dreiging volgens de dienst zelfs "zeer ernstig en nabij": tijdens de zoektocht naar de rechts-extremistische militair Jürgen Conings. Hij was spoorloos verdwenen met zware wapens, en dreigde in zijn afscheidsbrief met aanslagen tegen politici en virologen. Kort na zijn verdwijning zou hij twee uur in de buurt van de woning van viroloog Marc Van Ranst gestaan hebben.  Uiteindelijk bleek hij zichzelf om het leven gebracht te hebben.

Eenzaten uit islamistische of rechts-extremistische hoek

Volgens het OCAD gingen de meeste dreigingsmeldingen om een lone actor: een extremist die in zijn eentje handelt, zonder structurele banden met een terroristische of extremistische groep. Vaak dreigen ze met een aanslag met (zelfgemaakte) explosieven, vuurwapens of ramauto's. Als doelwitten noemden ze het publiek in het algemeen, "ongelovigen", religieuze doelwitten, migranten en asielcentra, politieke figuren en gezondheidsexperts.

In ruim 30 procent van de gevallen kwam de dreiging uit islamistische hoek, in iets meer dan 10 procent van de gevallen ging het om rechts-extremisme. Vaak was de ideologische achtergrond niet bekend of onduidelijk. Aan links-extremistische kant was de dreiging erg beperkt. Al merkt het OCAD wel op dat er aanwijzingen zijn dat (buitenlandse) anarchisten hebben deelgenomen aan de betogingen tegen het coronabeleid.

Het OCAD signaleert ook dat er vorig jaar meer minderjarigen opdoken in de dossiers. In bijna alle gevallen ging het om jongens tussen 16 en 18 jaar, die minstens voor een stuk radicaliseerden door wat ze online lazen. Het ging vooral om islamistische radicalisering, maar ook om rechts-extremisme. Volgens het OCAD ging het wel om beperkte aantallen.

De tegenbeweging tegen het coronabeleid

De coronapandemie en de maatregelen daartegen hebben dan ook de polarisering in onze samenleving in de hand gewerkt, zegt het OCAD. Er is een 'tegenbeweging' ontstaan tegen alle maatregelen die de vrijheid inperken. Desinformatie, fake news en samenzweringstheorieën gaan volop rond in die groepen. Volgens het jaarverslag is er dan ook een aantal keer ingegrepen bij mensen die online haatberichten verspreidden, om geweld te voorkomen.

Het OCAD heeft het in zijn jaarverslag ook over het terughalen van kinderen van IS-leden uit Syrië. Volgens de instelling waren die operaties een goede zaak voor de veiligheid: ze zorgen ervoor dat de kinderen in een stabiele omgeving terechtkomen, zodat ze niet radicaliseren. En ze zorgen er ook voor dat de overheid een beter zicht heeft op de kinderen en hun moeders. Volgens het OCAD gaat het met de meeste kinderen en hun moeders de goede kant uit. Een aantal teruggekeerde IS-strijders blijft wel nog vatbaar voor extremisme en wordt extra opgevolgd.

Extreemrechts feliciteert de taliban

De machtsovername door de taliban in Afghanistan komt ook aan bod in het jaarverslag. De impact op ons land blijft beperkt, denkt het OCAD. Al moeten we er rekening mee houden dat sommige extremistische groeperingen een gevoel kunnen krijgen dat "de islam heeft gewonnen van de ongelovige bezetter." Omgekeerd kan dat leiden tot een verharding bij extreemrechts. Al merkt het OCAD wel op dat er "verrassend genoeg" ook felicitaties en bewondering te horen zijn bij extreemrechts voor wat de taliban gedaan heeft: "Hoewel ze de ideologie van de taliban verwerpen, prijzen sommige rechts-extremisten de taliban voor hun “doortastende optreden tegen een nutteloze, corrupte, liberale overheid”.

Het OCAD zit overigens al bijna 2 jaar officieel zonder directeur, sinds Paul Van Tigchelt in oktober 2020 op het kabinet van minister van Justitie Van Quickenborne (Open VLD) ging werken. Sindsdien is Gert Vercauteren interim-directeur. Het is onduidelijk wanneer de federale regering een nieuwe directeur benoemt.

Bron: vrtnws.be en De ochtend

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet