Oorlog in Oekraïne dreigt verder te escaleren: "Er moet iemand opstaan die toenadering met Rusland durft te zoeken"

Het is opvallend hoe Oekraïne nu anders naar de oorlog in Oekraïne kijkt dan twee maanden geleden. In Oekraïne gold in de begindagen van de Russische invasie vooral een overlevingsstrijd. Nu denkt de regering dat ze misschien wel een kans maakt tegen Rusland.

Dat is dan vooral een gevolg van de wapenleveringen van het Westen aan Oekraïne. Die hebben de voorbije weken gewerkt om de Russen terug te drijven, merkt Oekraïne. Nu willen president Zelenski en zijn regering nog zwaardere wapens.

Maar ook het Westen kijkt nu met andere ogen naar de oorlog. In het begin keek het een beetje de kat uit de boom. Nu volgen de wapenleveringen elkaar op en valt op dat sommige westerse landen zelfs straffere taal spreken dan Oekraïne zelf.

De Amerikaanse president Joe Biden beloofde nog meer militaire hulp en de Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss zei openlijk dat het de bedoeling is om de Russen uit heel Oekraïne te verdrijven, dus ook uit de Donbas (een regio in het oosten van Oekraïne waar pro-Russische rebellen gedeeltelijk de plak zwaaien) en de Krim (het schiereiland dat door Rusland is geannexeerd).

Spierballengerol

Historicus Idesbald Goddeeris (KU Leuven) staat ervan versteld: "Ik heb de indruk dat Londen, Washington en ook Warschau op dit moment geen vrede zoeken met Rusland, dat ze geen belang hebben bij de-escalatie." De oorlog maakt hen sterker, argumenteert Goddeeris in 'De wereld vandaag', en levert hen economische winst op. "Het Westen hoopt op een soort uitputtingsslag voor Rusland", voegt VRT NWS-journalist Rudi Vranckx eraan toe vanuit Kiev.

Het spierballengerol van het Westen lokte meteen reactie uit in Rusland. President Poetin waarschuwde voor een "snelle en directe vergelding" als het Westen de belangen van Rusland in het gedrang zou brengen. Rusland draaide deze week ook de gaskraan naar Polen en Bulgarije dicht en dreigde ermee dat ook voor andere landen te doen die weigeren in roebels te betalen.

Escalatie

Voorspellen hoe deze oorlog en de escalatie tussen Rusland en het Westen zullen aflopen, kan niemand. Hoe dan ook zal de houding van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk doorslaggevend zijn, zegt Tom Simoens, docent geschiedenis aan de Koninklijke Militaire School. "Als de VS zegt dat het hier en nu ophoudt en geen hulp meer stuurt naar Oekraïne, dan is het game over voor Oekraïne. Dan kunnen ze niet anders dan zich schikken naar de realiteit, met name dat ze zonder buitenlandse hulp niet opgewassen zijn tegen Rusland", zei hij in 'VRT NWS Live'.

Maar wanneer houdt het op voor de VS? Als Rusland verslagen is in Oekraïne? Of als de VS merkt dat Rusland niet te verslaan is? En hoe reageert Rusland dan? Krijgt het dan geen vrijgeleide om nog zwaarder toe te slaan in Oekraïne, als het daartoe nog in staat is? Simoens denkt dat dat laatste zeker nog het geval is. "We hebben in het Westen een zeer negatieve lezing over de Russische militaire operaties, maar het Russische leger beschikt nog altijd over enorm veel vuurkracht."

Toenadering

Goddeeris merkt ook op dat de wederzijdse afschrikking met kernwapens, zoals in de jaren 60 tijdens de Cubacrisis wel het geval was, dezer dagen geen indruk meer maakt. "Het Westen lijkt daar niet zo mee in te zitten."

Het Westen dreigt zo echter meegezogen te worden in een oorlog die steeds moeilijker op te lossen is, stelt Goddeeris. Waar nu dringend nood aan is, is de-escalatie. "In plaats van straffe taal te spreken, moeten we zo snel mogelijk naar een oplossing zoeken."

Goddeeris wijst er op dat tijdens de Koude Oorlog sommige landen opstonden en toenadering zochten tot het andere kamp. "België speelde in het verleden zo'n rol, bijvoorbeeld met minister van Buitenlandse Zaken Pierre Harmel in de jaren 60. Iemand moet nu ook opstaan die toenadering durft te zoeken. Een klein land met minder geopolitieke belangen bijvoorbeeld. Of de Franse president Macron misschien."

bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'

Lees meer