Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

Interne Keuken

"Paramilitairen werden betaald om arbeiders op bananenplantages te terroriseren"

za 16 mei - 11:10

Eén komma vier miljoen ton bananen kwamen vorig jaar ons land binnen. Vierendertig procent daarvan komt uit het Zuid-Amerikaanse land Colombia. Frauke Decoodt trok naar Colombia om na te gaan in welke omstandigheden die bananen worden geproduceerd.
Frauke Decoodt

België is een van grootste importeurs ter wereld wat betreft bananen. Lange tijd waren we de derde grootste importeur, maar recent werden we voorbijgestoken door Nederland. Maar liefst 1,4 miljoen ton bananen kwam vorig jaar ons land binnen, al was een ton daarvan ook om terug uit te voeren. 

Frauke Decoodt vertelt in 'Interne Keuken' dat de bananenindustrie behoorlijk crimineel is. "Wat veel mensen niet weten, is dat Chiquita in 2007 veroordeeld is door een Noord-Amerikaanse rechtbank, omdat ze paramilitairen hadden betaald om mensen op hun plantages te terroriseren. Ook liet Chiquita hun haven gebruiken om een schip vol AK-geweren aan te laten meren", vertelt Decoodt. Al voegt ze daar meteen aan toe dat Chiquita zeker niet de enige schuldige is: "de paramilitairen die ondervraagd zijn, hebben verklaard dat zowat alle bananenbedrijven hen betaalden. Er zijn namen gevallen in het onderzoek, waaronder zelfs iemand die in ons land Colombiaans ambassadeur is geweest."

Voor het geld dat de paramilitairen ontvingen, terroriseerden ze de arbeiders op de plantages die te veel voor hun rechten durfden opkomen. Dat gebeurde zelfs tot moordens toe. In ware guerillastijl werden mensen gedwongen hun stuk land te verkopen voor een enorm lage prijs. Deden ze dat niet, werden ze veelal verkracht of vermoord. De grond zelf bleek zovele jaren later eigendom van bananenplantages te zijn geworden.

Per taak betaald

Decoodt deed in België vooronderzoek en ging toen naar Colombia om met mensen te praten. "Het was ginder moeilijk om mensen vrijuit te laten praten, want er was altijd iemand die met mij meeliep op de plantages", vertelt ze bij Koen en Sven, "maar bij een aantal kleine vakbondsgroepen hoorde ik wél heel wat verhalen". 

Het ging vaak over teveel werkuren: arbeiders worden te weinig betaald en komen niet rond. Vaak worden arbeiders per taak betaald die ze uitvoeren, niet per uur. Daarom is het moeilijk te zeggen hoeveel arbeiders op zo'n plantage verdienen. "Sommige arbeiders scharrelen een goed loon samen, maar dat gaat dan ook nog eens vaak gepaard met gezondheidsproblemen en ongevallen", aldus Frauke Decoodt.

Minder terreur

Een ongeval wordt in veel gevallen niet erkend en mensen worden, zelfs als ze op krukken lopen, verplicht om toch te gaan werken. De bedrijven achter de plantages hebben er baat bij om niet elk ongeval te registreren, want anders zouden ze hun kwaliteitslabels kunnen verliezen.

Frauke Decoodt ontmoette een vakbondsleider die al twee moordpogingen heeft overleefd, "maar anderzijds zeggen de arbeiders dat de terreur en repressie zoals begin jaren 2000 veel minder aanwezig is."

Blitsbezoek

Welke bananen kunnen we dan nog kopen? "Dat is heel moeilijk om te zeggen. De plantages krijgen kwaliteitslabels op basis van een jaarlijks blitsbezoek. Dat bezoek wordt ruim op voorhand aangekondigd en er wordt ook vermeld naar welke plaatsen er zal gereisd worden om de kwaliteitscontrole uit te voeren", vertelt Decoodt. "Het is dan ook niet raar dat tijdens die bezoeken alles op de plantages perfect in orde is", vult ze aan.

"We moeten aandringen op een beleid waar we bananen eten van een plek geen mensenrechten worden geschonden", roept Decoodt op.

"De internationale verdragen die er zijn, zijn meestal niet bindend, maar Didier Reynders heeft verklaard dat ze in 2021 wél bindende verdragen willen maken, wat een enorme vooruitgang is. Het moet op een internationaal niveau geregeld worden, want als consument of als een land kan je niet veel doen", besluit Decoodt.

Lees het volledige artikel van Frauke Decoodt hier.

Beluister het interview uit 'Interne Keuken' hier:

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet