Proces-Sanda Dia begint opnieuw: komt er ruim vier jaar na zijn dood een uitspraak?

De feiten: Het "gestoord brute jaar" van Reuzegom

Begin december 2018 wordt Sanda Dia het slachtoffer van een doopritueel van studentenclub Reuzegom. Een doop die drie dagen heeft geduurd en waarbij Sanda Dia en twee andere kandidaat-leden of schachten, zoals ze worden genoemd, allerlei extreme opdrachten hebben moeten uitvoeren.

De doop begon op 3 december in Leuven met een 'doopvergadering', waarbij de schachten heel wat alcohol moesten drinken. De dag daarna stond er een rozenverkoop en een doopcantus op het programma. De kandidaat-leden moesten ranzige papjes eten en opnieuw veel alcohol drinken, onder meer 1 liter gin. 's Avonds kunnen ze nog nauwelijks op hun benen staan. Ze werden naar het kot van Sanda Dia gebracht, maar water drinken mag niet. De Reuzegommers hebben de kraan afgeplakt. De volgende ochtend was Sanda Dia helemaal niet oké. En dan moest het zwaarste deel van de doop nog komen in Vorselaar. 

Aan een blokhut daar moesten de kandidaat-leden urenlang in een zelf gegraven put zitten, terwijl de Reuzegommers emmers ijskoud water over hen heen gooiden. Ze moesten ook grote hoeveelheden zoute vissaus drinken. Sanda Dia kreeg het equivalent van vier liter zeewater binnen. Dat leidde tot een acuut hersenoedeem, een zwelling van de hersenen door een overdosis zout. Hij had een lichaamstemperatuur van 28,7 graden en zal uiteindelijk overlijden op 7 december 2018 in het universitair ziekenhuis in Edegem.   

Het proces: wie staat er terecht?

De 18 leden van studentenclub Reuzegom die aanwezig waren tijdens de meerdaagse doop worden vervolgd voor het opzettelijk toedienen van schadelijke stoffen met de dood tot gevolg, onterende behandeling, schuldig verzuim en onopzettelijke doding.

Naast de familie van Sanda Dia, zijn ook de twee kandidaat-leden die ook gedoopt werden burgerlijke partij. Zij werden met een hoog zoutgehalte en onderkoelingsverschijnselen naar het ziekenhuis gebracht. 

Hoe komt het dat er ruim 4 jaar na de feiten nog altijd geen uitspraak is?

De feiten dateren van 2018, maar intussen is er veel gebeurd waardoor het proces vertraging heeft opgelopen.  Zo heeft het gerechtelijk onderzoek meer dan anderhalf jaar geduurd. Het onderzoek werd ook uit Antwerpen weggehaald, omdat één van de Reuzegommers de zoon is van een Antwerpse magistrate. Om elke schijn van partijdigheid te vermijden, verhuisde het dossier naar Hasselt.

Oorspronkelijk zou de raadkamer in Hasselt in 2020 beslissen of de achttien Reuzegommers naar de rechtbank moesten, maar enkele van hen vroegen bijkomend onderzoek. Daardoor kwam er opnieuw uitstel. Op een bepaald moment werd er ook een rechter gewraakt, die verbonden was aan de KU Leuven, waar niet alleen Sanda Dia maar ook de achttien beschuldigde Reuzegommers studeerden. De rechter trok zich uiteindelijk terug. 

In april vorig jaar ging het proces dan eindelijk inhoudelijk van start in Hasselt met de ondervraging van de Reuzegommers. De openbaar aanklager vorderde toen voor alle 18 beklaagden een effectieve gevangenisstraf voor hun aandeel in de fatale studentendoop. Het ging om celstraffen van achttien tot zestig maanden. Maar nog voor er een uitspraak kwam, werd het proces stilgelegd.

Aanleiding voor het stilleggen van het proces was een uitspraak van de voorzitster tijdens de zitting. “Ik ben met handen en voeten gebonden”, had ze emotioneel geroepen door haar microfoon en ze voegde eraan toe dat ze niet over de volledige meerdaagse doop kon oordelen, maar alleen over wat er zich op de laatste dag in Vorselaar had afgespeeld.  

En dat werd ook zo op het zittingsblad, het verslag van die procesdag, genoteerd. De voorzitster vond bovendien ook dat de aanklacht moest worden geherformuleerd tot "het toebrengen van slagen en verwondingen". Op die nieuwe omschrijving staat een lagere maximumstraf. Voor de advocaten van de familie van Sanda Dia was dit alles een brug te ver. Zij vinden dat er geoordeeld moet worden over de volledige meerdaagse doop en dus tekenden ze beroep aan tegen wat de voorzitster had gezegd. Ze vreesden dat sommige Reuzegommers hun verantwoordelijkheid voor de dood van Sanda Dia zouden kunnen ontlopen. Ook het openbaar ministerie ging in beroep. 

Van Hasselt naar Antwerpen: wat gebeurt er deze week?

Het beroep tegen wat er in Hasselt door de voorzitster op het proces is gezegd, vindt plaats in Antwerpen. Het hof daar zal zich een volledige week buigen over het dossier. Het hof moet nagaan of het beroep van de familie van Sanda Dia en het parket al dan niet ontvankelijk en gegrond is. Als het hof hen geen gelijk geeft dan wordt het dossier weer overgemaakt aan de rechter in Hasselt en gaat het proces daar voort. 

Als het hof het standpunt van de familie en het parket wel volgt, dan kan het de zaak naar zich toetrekken of "evoceren" zoals dat heet. Dan wordt de zaak meteen voor het hof van beroep behandeld. De betrokken partijen zouden dan achteraf alleen nog naar het Hof van Cassatie kunnen stappen. En verliezen de kans om tegen een uitspraak van de rechter in eerste aanleg in beroep te gaan. 

Veel advocaten van de Reuzegommers denken dat dat het scenario zal zijn. Want tijdens de inleidende zitting op het hof van beroep vorig jaar had de voorzitster gezegd dat ze wil dat iedereen over de hele zaak pleit. En dat is wat er vanaf vandaag normaal zal gebeuren. Eerst zou het openbaar ministerie aan bod komen, daarna de burgerlijke partijen en tot slot de verdediging van de Reuzegommers. 

Op vrijdag 17 maart zal het hof meedelen wanneer er een uitspraak in beroep zal zijn. In de meeste gevallen is dat na een maand, maar bij grote dossiers kan dat langer duren. 

Bron: vrtnws.be en De ochtend