Radio 1 Boekenfeest
Rika Ponnet: “Mannen lezen minder fictie dan vrouwen”
wo 3 nov. - 0:39
De roman werd eigenlijk uitgevonden om vrouwen bezig te houden, begint Rika Ponnet. “In de 18de eeuw ontstond er een klasse van vrouwen die veel vrije tijd hadden, en die konden lezen en schrijven, maar geen toegang hadden tot het onderwijs. Boeken waren dan een veilige manier om de wereld te verkennen en om te ontsnappen aan hun niet zo benijdenswaardige positie. Veel van die vrouwen leefden immers in een kooi”, verklaart Ponnet. “Ze waren ondergeschikt aan de man en hadden geen kans om de buitenwereld te verkennen. Boeken waren hun venster op de wereld.”
Kunnen we die trend ook doortrekken tot in de huidige tijd? “Toch wel”, benadrukt Ponnet. “Nog steeds lezen vrouwen meer fictie dan mannen. In een roman klimmen vergt een soort afzondering, waar vrouwen waarschijnlijk wat meer toegang toe hebben. Mannen halen dan weer veel van hun identiteit uit prestatie en het tonen van kennis. Ik vermoed dat daar wel een deel van de verklaring zit.”
Dat betekent echter niet dat mannen helemaal geen fictie lezen. “Fantasy-, sciencefiction- en horrorboeken worden bijvoorbeeld meer gekocht door mannen dan door vrouwen”, gaat Ponnet verder. “Je hoort weleens de boutade dat vrouwen fictie lezen om aan introspectie te doen en mannen om aan zichzelf te ontsnappen. Dat spreekt wel een beetje uit het succes van fantasy en sciencefiction bij mannen.”
Dus als mannen vrouwen willen begrijpen is de beste tip die ik kan geven: lees romans.
Toch kunnen ook mannen veel halen uit fictie. “Alle romans die ik las, hebben mij veel meer geleerd, ook over mijn werk, dan de handboeken in de opleiding Seksuologie.” Zelfs als dat verzonnen getuigenissen zijn? “De auteur schrijft meestal vanuit zijn eigen beleving”, verdedigt Ponnet. “En een auteur heeft een taal die veel rijker, dieper, genuanceerder is dan die van een expert. Meestal zijn experts niet zo’n goede schrijvers. Als je bijvoorbeeld iets wilt weten over stalkers lees dan ‘Kwaadschiks’ van Van der Heijden. In dat boek leer je veel meer over stalkinggedrag dan bij een wetenschappelijke opsomming.”
Is het dan zo dat de mannen die wel fictie lezen een voetje voor hebben? “Absoluut”, beaamt Ponnet. “Dat zijn de meest relatiegerichte mannen. Lezen is namelijk een vorm van verbinding. Want waarom lezen vrouwen fictie? Om dingen met elkaar te kunnen delen in leesclubs, blogs... Vrouwen baseren hun identiteit nog altijd veel meer op relaties, en boeken zijn een manier om daaraan vorm te geven. Dus als mannen vrouwen willen begrijpen is de beste tip die ik kan geven: lees romans.”
Beluister het volledige gesprek hier via Radio 1 Select.
