Spoedarts Stig Walravens weigert Afghanistan te verlaten: "Wij zorgen hier voor iedereen, ook voor strijders"

Terwijl ons land volop mensen weghaalt uit Afghanistan, zijn er ook Belgen die ervoor kiezen om te blijven. Eén van hen is Stig Walravens (33), spoedarts voor de hulporganisatie Artsen Zonder Grenzen. Walravens werkt in een ziekenhuis in de noordoostelijke stad Kunduz, bij de grens met Tadzjikistan. In 'De Wereld Vandaag' gaf Walravens toelichting bij zijn beslissing om Afghanistan niet te verlaten. "We blijven omdat de nood hier hoog is en omdat we hier zeker een rol van betekenis kunnen spelen."

Werk verloopt niet van een leien dakje

Walravens is in Kunduz verantwoordelijk voor de opstart van een spoedgevallendienst in een ziekenhuis van Artsen Zonder Grenzen. Die opstart verloopt niet zonder slag of stoot.

"Het is de tweede keer dat Artsen Zonder Grenzen hier een traumahospitaal heeft", zegt hij. "Het eerste werd in 2015 vernield door een bombardement. Daarbij zijn toen een veertigtal burgers en medewerkers van Artsen Zonder Grenzen gestorven."

Op vraag van de lokale gemeenschap heeft Artsen Zonder Grenzen besloten het project opnieuw op te starten en het ziekenhuis in 2018 weer op te bouwen. Het plan was om het ziekenhuis nu ongeveer weer te openen, maar door een piek van covidgevallen in de regio verloopt de rekrutering van nieuw personeel vrij stroef.

"Die piek was nog niet voorbij toen de gevechten hier opnieuw zijn beginnen toe te nemen", zegt Walravens. De buitenwijken van Kunduz waren lang in handen van de oppositie, maar ondertussen is de frontlinie opgeschoven tot aan het ziekenhuis. De intensieve afdeling is daarom verhuisd naar kantoorgebouwen 500 meter verderop, in een veiligere zone.

Collega's, ook vrouwen, hervatten het werk

Kunduz is volledig in handen van de taliban, maar welke invloed dat precies heeft op het dagelijks leven in de stad, kan Walravens moeilijk zeggen. "De rit van mijn verblijfplaats naar het ziekenhuis is al wat ik zie van de stad op dit moment. Wat ik wel kan zeggen, is dat het vanuit de auto toch lijkt alsof het leven weer aan het opstarten is." Ook de medewerkers van het ziekenhuis keren terug naar hun werk, al zijn nog niet alle afdelingen volledig heropend. En ja, bij die terugkerende medewerkers zijn ook vrouwen.

Dat het werk in het ziekenhuis zo snel weer wordt hervat, schrijft Walravens toe aan de goede verstandhouding van Artsen Zonder Grenzen met alle partijen in de regio. "Ze kennen Artsen Zonder Grenzen allemaal heel goed, omdat we hier al zo lang in het land zitten," zegt hij.

Ook gewonde talibanstrijders welkom

Walravens benadrukt ook dat Artsen Zonder Grenzen iedereen behandelt. "We zijn neutraal. Dat betekent dat wij iedereen behandelen, van welke groepering ze ook afkomstig zijn. Of het nu dader of slachtoffer is, man of vrouw, we proberen ze allemaal te behandelen."

Artsen Zonder Grenzen behandelt dus ook talibanstrijders. "Van het moment dat zij in het ziekenhuis komen, zijn het geen strijders meer, maar gewoon slachtoffers", verduidelijkt Walravens. "Zo lang zij in het ziekenhuis zijn,  blijft dat het geval. We kijken niet bij welke groepering ze zijn en of ze tegen elkaar gevochten hebben of niet. Wij zorgen voor iedereen."

Het merendeel van Walravens' collega's zijn Afghanen, hoe hebben zij de afgelopen weken beleefd? "Ik kan niet voor hen spreken," zegt Walravens, "maar meestal wordt hier niet veel over die zaken gepraat. Je merkt dat dat veel doet bij de mensen, maar ze hebben ook al twintig jaar oorlog meegemaakt. Wat zij in hun hoofd hebben, zullen wij ons nooit kunnen inbeelden, denk ik. Zij zijn heel vaak volwassen geworden in niets anders dan oorlogsgebied. Dat is het schrijnende van Afghanistan, natuurlijk."

Geen zorgen over terugkeer

Op zijn verblijf in Afghanistan staat wel al een einddatum: "Ik blijf tot mijn missie hier eindigt, en dat zou in oktober zijn, normaal gezien. Dan komt er iemand anders mijn plaats innemen."

Walravens maakt zich nog niet te veel zorgen over zijn terugkeer naar België, en vertrouwt daarvoor op Artsen Zonder Grenzen. "Ik denk dat er een groot verschil is met veel mensen die momenteel geëvacueerd worden. Die zijn hier meer als Belg, als Amerikaan, terwijl wij hier door de bevolking meer gezien worden als medewerker van Artsen Zonder Grenzen. Ik denk dat dat een zeer goed paspoort is om meer gedaan te krijgen."

Volgens Walravens zijn er bij Artsen Zonder Grenzen al plannen om mensen weg te krijgen en om andere mensen terug naar Afghanistan te brengen, zodat anderen verlof kunnen nemen.

Luister naar Stig Walravens in 'De Wereld Vandaag' via Radio 1 Select

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'

Lees ook: