Vlaamse wetenschappers vinden langverwachte link tussen darmflora en depressie

Dat bacteriën lang niet altijd slecht zijn, wist je al. Ons eigen lichaam zit er dan ook vol van, tot 100.000 miljard in onze darmen alleen al. Maar welke bacteriën er precies in onze darmen zitten en in welke aantallen, dat is voor iedereen anders. Onze darmbacteriën zijn niet alleen belangrijk voor de werking van onze darmen, ze spelen ook een rol bij de werking van het immuunsysteem. En er is meer: wetenschappers vermoeden al langer dat onze darmflora zelfs effect heeft op onze hersenen en ons gedrag.

Voor het eerst is daar nu ook echt bewijs voor geleverd. "We hebben de stoelgangstalen van mensen met een verminderd geluksgevoel of een depressie bestudeerd. Daarin zagen we dat er bij hen duidelijk twee types van darmbacteriën veel minder aanwezig waren dan bij gelukkige mensen", zegt professor Jeroen Raes van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) en de KU Leuven. Hij verzamelt en onderzoekt al sinds 2012 samen met zijn team stoelgangstalen van meer dan 5.000 Vlaamse vrijwilligers voor het Vlaams Darmflora Project.

Darmbacteriën beïnvloeden het brein

Dialister en Coprococcus, dat zijn de twee bacteriesoorten waar het om gaat. En die hebben een opvallende eigenschap gemeen: het zijn allebei bacteriën die stoffen produceren die ontstekingen onderdrukken. "Dat is heel interessant, want we weten uit ander onderzoek dat een depressie gelinkt is aan een ontsteking van het zenuwstelsel", zegt professor Raes. "We vermoeden daarom dat er een verband is tussen een ontsteking in de darmen en de ontsteking die met een depressie gepaard gaat."

In de toekomst zouden we lichaamseigen darmbacteriën kunnen gebruiken als medicijn

De onderzoekers ontwikkelden ook een nieuwe computertechniek om de bacteriën te identificeren die kunnen interageren met het menselijk zenuwstelsel. "Veel darmbacteriën kunnen chemische stoffen produceren die inwerken op ons zenuwstelsel, zoals dopamine en  serotonine. Dat zijn zogenaamde neurotransmitters, stoffen die dienen voor een goede werking van het zenuwstelsel. Onze theorie is dat op die manier darmbacteriën ons gedrag zouden kunnen beïnvloeden."

Medicatie van darmbacteriën

De link tussen darmflora en depressie is nu wel bewezen, maar het is nog onduidelijk wat het oorzakelijk verband is. Professor Raes: "We weten nog niet of de depressie wordt veroorzaakt door een verstoring van de darmflora, of dat de verstoorde darmflora het gevolg is van een depressie. Ik denk persoonlijk het eerste, omdat we uit onderzoek bij muizen zien dat een verandering van de darmflora een gedragswijziging kan veroorzaken. Maar of dat bij mensen ook zo is, weten we nog niet."

"In de toekomst zouden we de bacteriën die ontbreken kunnen inbrengen bij patiënten met een depressie. Dat zou dan een nieuwe generatie probiotica zijn. Ik denk dat er een enorm potentieel zit in lichaamseigen bacteriën te gebruiken als medicijn voor de toekomst voor aandoeningen die met de darmflora te maken hebben."

Beluister het interview met Jeroen Raes in 'De Wereld Vandaag':

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'