De bende van Annemie
Waarom we het woord “bejaarde” beter niet meer gebruiken
di 10 okt. - 10:37
Annemie Peeters - 57 en dus zelf bijna bejaard – viel bijna van haar stoel toen ze het bericht over bejaarden in De Standaard las. Ze vroeg aan journalist en voormalig taalbewaker Ludo Permentier of hij er hetzelfde over denkt. En ja, toen hij zelf nog voor De Standaard werkte, raadde hij zijn collega’s sterk af om het woord “bejaarde” te gebruiken. Maar een woord verbieden? Dat helpt niet. “Het zit in ons taalgebruik, en gaat er niet zo gauw uit”, zegt hij. Zo heeft Permentier onlangs geteld hoe vaak het woord op een jaar tijd voorkwam in De Standaard: “200 keer, dat viel lelijk tegen”. Die stukken gingen 9 keer op 10 over hulpbehoevend zijn of over vereenzaming. Er is een stigmatiserende connotatie dus.
Opa is woest
“Er is te weinig bewustzijn over de impact die de benaming van een mens krijgt” zegt Permentier ook. Zelfs Ruben, zijn kleinzoon van 2,5 jaar, heeft al een voorkeur. Zo wordt hij door de ene kant van de familie een mannetje genoemd, en door de andere kant een kerel. Toch heeft hij al een opvallende voorkeur voor “kerel”.
Joy Thielemans, de nieuwsgast in De Bende van Annemie, bevestigde die voorkeur ook. Zelf heeft ze een opa die 82 is. “Hij weigerde altijd dat ik hem opa noemde, omdat hij zich er te jong voor voelde”. Meer nog: “Als ik hem bejaarde zou noemen, zou hij woest zijn”.
Alternatieven?
Wat zijn dan betere woorden? “Gepensioneerde, bijvoorbeeld. Of bewoner van een instelling” zegt Permentier “Dat zijn woorden die minder stigmatiserend zijn. Maar zoeken naar eufemismen helpt niet”.
In Nederland zijn ze van "bejaarde" overgeschakeld naar “oudere”. Misschien is dat wel een idee?
En misschien kan iemand ook de redactie van de "Van Dale" eens contacteren? Want daarin staat dat een bejaarde 65 of ouder is. “Dat moet dringend veranderen” besluit Permentier.
De omschrijving in de "Van Dale"