Waarom we ons (bijna) altijd door het uiterlijk laten beïnvloeden

"Je moet grenzen trekken", zei Peter D'Hondt in Het Nieuwsblad. "Doe je dat niet, dan verschijnen ze binnenkort op hun zwemvliezen en met een snorkel en duikbril op hun voorhoofd."

Een ietwat vreemde uitspraak voor een rechter. Want moet die zich niet enkel laten leiden door de feiten?

Maken we ons er allemaal schuldig aan?

Volgens sociaal psycholoog Frank Van Overwalle (VUB) is het onmiskenbaar zo dat je beïnvloed wordt door iemands uiterlijk.

"Het is een bekend fenomeen binnen de sociale psychologie dat wie knapper is, hoger gewaardeerd wordt op sociaal vlak en intelligenter wordt bevonden."

Het zit in onze genen dat we mensen beoordelen op hun uiterlijk. "Bij de partnerkeuze letten mannen vooral op jonge vrouwen, want die kunnen meer nakomelingen voortbrengen. Vrouwen letten dan weer op fysiek sterke mannen omdat die de nakomelingen goed kunnen verzorgen en ondersteunen."

Kunnen we "uitschakelen" dat we beïnvloed worden door het uiterlijk?

Er zijn terreinen in de samenleving waar die beïnvloeding niet zou mogen voorkomen. In de rechtzaal bijvoorbeeld, of tijdens het afnemen van examens aan de universiteit. Hoe bescherm je je daartegen? Van Overwalle verklapt zijn trucje:

Ik zeg tegen mijn vrouwelijke studenten: Ik ben een man, dus ik word beïnvloed door jullie uiterlijk. Bij wie te uitdagend gekleed is, begin ik niet van 0 te quoteren, maar van -3. Dat helpt!

Volgens Van Overwalle moeten we de uitspraken van politierechter Peter D'Hondt ook zo bekijken. "Door netjes gekleed naar de rechtzaal te komen, wordt het uiterlijk onzichtbaar en gelijk voor alle mensen die voor hem moeten verschijnen. Zo beschermt D'Hondt zich tegen die beïnvloeding."

Foto © Getty Images