De wereld van Sofie
"We moeten liefdesverdriet meer au sérieux nemen”
ma 11 feb. - 3:16
Elke Van Hoof: "Een relatiebreuk geeft je waanzinnig veel stress. Het angstcentrum in de hersenen wordt overactief, en dat gaat ten koste van de hersengebieden met een coördinerende functie. Vandaar het gevoel dat alles je wordt ontnomen, en dat je de controle kwijt bent. Bij de meerderheid van de mensen leidt dit niet tot problemen, maar een minderheid rijdt zich vast. Dan kan leiden tot blijvende angst en depressie, of moeite met het opbouwen van een eigen identiteit zonder je ex-partner."
Hoe lang duurt het verwerkingsproces?
"De acute fase, waarin je denkt dat je dit nooit meer te boven komt, duurt vier weken. Daarna geldt zo'n beetje wat de volksmond zegt: je moet eerst alles een keer opnieuw gedaan hebben zonder je ex-partner. En dan kan je weer verder. Met die belangrijke nuance: alles hangt af van hoe lang je relatie geduurd heeft en hoe afhankelijk je was van je partner."
"Wat ook meespeelt: hoeveel van je eigen identiteit ben je kwijtgeraakt? Sommigen mensen gaan in hun relatie bijvoorbeeld de vriendenkring van hun partner volledig overnemen. Als dan je relatie op de klippen loopt, moet je ook een heel nieuw sociaal netwerk uitbouwen. En dat kost tijd."
"Mensen zeggen na een relatiebreuk vaak: 'ik heb gevoel dat ik een stuk van mezelf kwijt ben'. Wel, dat is ook werkelijk zo. Er is een netwerk in je hersenen dat niet meer mee mag doen. Tot vóór de breuk was dat een van de actiefste netwerken in je brein en dat kan je nu niet meer gebruiken. Dat vraagt aanpassing."
Doet liefdesverdriet - letterlijk - fysiek pijn? "De psychische pijn die je dan voelt, volgt dezelfde systemen in de hersenen als fysieke pijn. Uit experimenten blijkt dat pijnstillers (paracetamol) ook blijken te helpen bij psychische pijnen, dus je zou kunnen zeggen dat een pilletje helpt tegen liefdesverdriet. Maar ik ben er zeker geen voorstander van om nu iedereen aan de pijnstillers te helpen. Het is normaal om pijn te ervaren, en we moeten die niet gaan wegewerken."
"Bij liefdesverdriet merken we vooral een abrupte daling van het oxytocineniveau. Oxytocine is een verbindingshormoon, als na de bevalling de baby op de borst van de moeder gelegd wordt, maakt het lichaam volop oxytocine aan om de moeder te hechten aan het kindje. In een relatie voelen we ons gehecht aan één persoon, en elke keer dat we die persoon zien of elke keer dat die persoon ons aanraakt, krijgen we een shot oxytocine. Wanneer die band wegvalt, moeten ook onze hersenen zich aanpassen aan die nieuwe situatie en dat duurt wel even."
Je voelt je echt ziek, 'lovesick', zoals ze het in Engels zeggen? "In de betekenis van 'niet meer goed kunnen functioneren': zeker wel. Mensen met liefdesverdriet gaan op de werkvloer minder productief of creatief zijn... Bovendien ga je slechter eten en minder bewegen: je gedrag gaat helemaal in de kaart spelen van je gestresseerde hersenen. Niet dat je dan een ziektebriefje moet krijgen, maar een snipperdag inbouwen kan wel helpen. Bijvoorbeeld om op stap te gaan met vrienden of vriendinnen. Het inzetten van korte genotsmomenten kan heel nuttig zijn om die oxycitocinepieken beter te regelen."
Bewegen helpt! "Activeer je lichaam, ga naarbuiten, ga sporten en dan liefst in een netwerk van vrienden. Zo kan je ook focussen op andere ervaringen. Of doe iets heel nieuws, zo stimuleer je ook de coördinerende gebieden in de hersenen. Je moet jezelf opnieuw uitvinden, herprogrammeren."
En snel een nieuw liefde? "Niet onmiddellijk. Het is belangrijk om eerst weer van jezelf te leren houden."