We zijn niet zo gezond als we denken

Something pretty serious wrong

We willen niet pessimistisch zijn, maar: de kans is reëel dat je een aandoening hebt die nog niet gediagnosticeerd is. Dat lazen we zopas in Knack en New Scientist. De man die deze uitspraken deed, is Craig Venter, een Amerikaanse geneticus.  40 procent van de mensen die zich in zijn centrum lieten testen (en die dachten dat ze gezond waren), bleken zelfs met ernstige problemen te zitten. 

Maar wat hebben we nu aan deze informatie? Betekent dat dat we ons best wat vaker zouden laten screenen? Annemie Peeters legde de vraag voor aan Jan De Maeseneer, hoogleraar huisartsengeneeskunde aan de Universiteit Gent. Die stelde ons eerst en vooral enigszins gerust: patiënten die willen deelnemen aan dergelijke onderzoeken zijn vaak patiënten die al met een bepaalde bezorgdheid worstelen. “Zo maak je meer kans om aandoeningen te vinden”.

Vals positief?

De kliniek van Venter ligt in de Verenigde Staten. Maar hoe zit dat bij ons?

“Wat we vandaag doen is proberen te zoeken naar die dingen die voor het individu van belang kunnen zijn” zegt De Maeseneer “Dat betekent dat de patiënt in de loop van zijn leven zijn gezondheid kan verbeteren door een risicofactor aan te pakken”. Het screenen van baarmoederhalskanker is dus wél nuttig. “Want als je het tijdig ontdekt, kan de persoon genezen”.

Bij prostaatkankeropsporing ligt het anders. Daar vindt men immers te veel “vals positieven”. Daarom dat men niet systematisch bij alle mannen van boven de 50 een bloedtest gaat doen. “Dan krijgen we overbehandeling”.  Ook moeten we daar de vraag stellen: “Moeten we een ziekte opsporen, die je al gaat behandelen, terwijl de patiënt niet van die ziekte zou doodgaan?”.

Er zijn meer mensen die sterven mét prostaatkanker dan van prostaatkanker.

We zullen allemaal kankercellen ontwikkelen

Ook opvallend: we zullen in de loop van ons leven allemaal kankercellen ontwikkelen, ergens in ons lichaam. “De meeste daarvan zullen onmiddellijk afsterven en nooit een kanker worden. Of ons afweersysteem zal die cellen neutraliseren” zegt De Maeseneer.

Maar hoe kan je dan inschatten of je risico loopt of niet? De Maeseneer belooft alvast de huisartsen nog beter voor te bereiden om met dit soort hulpvragen om te gaan. 

Een vaste huisarts is dus aan te raden.

Beluister hieronder het volledige gesprek: