De Ochtend
Wetsdokter: "Wiegendood is een term die te veel gebruikt wordt terwijl hij niet aan de definitie voldoet"
di 23 apr. - 5:45
Werner Jacobs is al 25 jaar actief als wetsdokter. Zijn eerste grote zaak was die van de moord op veearts Karel Van Noppen in 1995. Sindsdien trad hij in nog andere grote zaken aan als wetsdokter: Hans Van Themsche pleegde, Ronald Janssen en Kim De Gelder. Onlangs was hij ook te zien in "Dokters van de misdaad" op Vtm en "Wetsdokters" op Canvas. Hij heeft nu een boek uit, "De doden praten", waarin hij het heeft over zijn ervaringen als wetsdokter.
Een confronterende passage in het boek gaat over wiegendood. Veel vaker dan we denken is wiegendood geen wiegendood, zegt dokter Jacobs. "Daarmee bedoel ik dat het een term is die veel te veel gebruikt wordt terwijl hij eigenlijk niet aan de definitie voldoet", verduidelijkt Jacobs in 'Van Gils & gasten' op Eén. "Wiegendood is een plots en onverwachts overlijden van een kind jonger dan 18 maanden, waar na grondig onderzoek -zowel een politioneel onderzoek als een autopsie- geen doodsoorzaak gevonden wordt. Maar als wij als wetsdokter zoeken, vinden wij bijna altijd een oorzaak."
"Bij 20 procent aanwijzingen van geweld"
Als wetsdokters beter zouden (kunnen en mogen) onderzoeken, zouden veel meer gevallen niet als wiegendood geregistreerd worden. "Ik durf zeggen, als ik alle overlijdens zou mogen onderzoeken op de manier zoals dat correct moet gebeuren, zou er geen wiegendood meer zijn. Als ik 50 kinderen van wie hun dood geregistreerd staat als wiegendood zou onderzoeken, en er is er eentje waar ik geen doodsoorzaak vind, dan zal het veel zijn."
Als een kind sterft, en ik kan dat onderzoeken, dan is de kans heel groot dat ik een doodsoorzaak vind.
Een shockerende vaststelling. Maar Jacobs nuanceert: dat betekent niet noodzakelijk dat die 49 andere overlijdens allemaal een niet-natuurlijke oorzaak hebben. "In de zaken die ik onderzoek, zie ik in 20 procent van de gevallen echt aanwijzingen van geweld. Die andere 80 procent, daar zitten veel natuurlijke overlijdens bij. Wat ik ook wel zie: kinderen die bij de ouders in bed slapen en waarbij ouders er per ongeluk op rollen. Het zijn niet allemaal moorden. Ik wil maar duidelijk stellen: als een kind sterft, en ik kan dat onderzoeken, is de kans heel groot dat ik een oorzaak vind."
"Heel veel terughoudendheid"
Hoe komt het dat de term wiegendood onterecht gebruikt wordt? "Een kind jonger dan 18 maanden dat overlijdt, dat is uiteraard iets zeer gevoeligs", zegt Jacobs. "Stel je voor, je kind sterft, en iemand komt je zeggen, we nemen je kind weg, we gaan een autopsie doen, en intussen komt iemand van de politie met je praten over wat er precies gebeurd is, dat is niet aangenaam."
Wiegendood is een term die dikwijls gebruikt wordt om niet te hoeven doen wat voor de hand ligt.
"Laat ons zeggen dat er heel veel terughoudendheid bestaat om dat te doen. Dikwijls laat men zich ook leiden door het feit dat men op het eerste gezicht niets ziet. "Het zal wel niets zijn, en zo'n onderzoek is veel te belastend." De term wiegendood gebruiken is dan zoveel gemakkelijker. Het is een term die dikwijls gebruikt wordt om niet te hoeven doen wat voor de hand ligt."
Volgens Jacobs is het wel belangrijk om dat onderzoek te voeren. "Stel dat er sprake is van geweld dat uit de hand loopt. Bij volwassenen zie je meestal dat er vooraf al alarmsignalen gegeven zijn, klachten bij de politie bijvoorbeeld. Een kind jonger dan 18 maanden heeft nooit een alarmsignaal kunnen geven."
