Wie is Ismail Haniyeh, de Hamasleider die gedood is in de Iraanse hoofdstad Teheran?

Hamasleider Ismail Haniyeh is gedood in de Iraanse hoofdstad Teheran. Ook een van zijn lijfwachten is omgekomen. Iran zegt de aanslag te onderzoeken. Volgens Hamas gaat het om een luchtaanval waar Israël achter zit. 

Haniyeh werd geboren in 1962 in het Al-Shati vluchtelingenkamp in de Gazastrook. Zijn familie is oorspronkelijk afkomstig uit Al-Majdal, een stad die nu bekendstaat als Ashkelon in Israël. Als vluchteling groeide hij op in moeilijke omstandigheden.

Hij studeerde Arabische literatuur aan de Islamitische Universiteit van Gaza, waar hij interesse toonde in de (studenten)politiek. Op 21-jarige leeftijd sloot Haniyeh zich aan bij een islamitische studentenbeweging die later opging in Hamas.  

Hamasleider

Hij studeerde af in 1987, het jaar van de oprichting van Hamas en de Eerste Intifada. Hoewel hij toen al betrokken was bij Hamas, was hij op dat moment nog niet een van de prominente figuren.

Hamas kwam al snel in het vizier van de Israëlische inlichtingendiensten. Israël zette Haniyeh, en andere leden van Hamas, in 1989 3 jaar gevangen. Hij werd in 1992 verbannen naar een niemandsland tussen Israël en Libanon. Na een jaar in ballingschap keerde hij terug naar Gaza. 

Haniyeh begon in die periode meer en meer een prominente rol binnen Hamas te spelen. In 1997 werd hij benoemd tot hoofd van het bureau van de spirituele leider van Hamas, wat zijn positie versterkte.

Hij werd uiteindelijk beschouwd als de belangrijkste politieke leider van Hamas. Hij was kortstondig de premier van de Palestijnse Autoriteit, benoemd in 2006. Hij werd in 2007 ontslagen door de Palestijnse president Mahmoud Abbas, toen Hamas de macht greep in Gaza. Ondanks zijn ontslag bleef hij de feitelijke leider in Gaza.

In 2017 werd hij verkozen tot hoofd van het politieke bureau van Hamas. In 2018 werd hij door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken aangewezen als terrorist. Hij verliet de Gazastrook in 2019 en leefde in ballingschap in Qatar.

Beëdiging Iraanse president

De Hamasleider was in Teheran voor de beëdiging van de Iraanse president Masoud Pezeshkian, samen met andere Hamasfunctionarissen.

Hoe zijn dood de gesprekken voor een staakt-het-vuren in Gaza zal beïnvloeden, is afwachten. Haniyeh had de leiding over de internationale relaties van de Palestijnse beweging en werd gezien als de belangrijkste gesprekspartner van Egyptische en Qatarese bemiddelaars bij de onderhandelingen over de vrijlating van de gijzelaars en een staakt-het-vuren.

Bron: vrtnws.be en De Ochtend