De Wereld van Sofie
Zagen is ventileren én steun zoeken
do 19 nov. - 11:59
Zagen is in de eerste plaats ventileren. Een vorm van coping met lastige situaties. Zagen heeft ook een communicatieve functie. Je communiceert aan anderen dat er iets mis met je is, dat er iets op je lever ligt. Je vraagt zo indirect om hulp, medelijden en steun.
"Je voelt een catharsis"
Door te zagen tegen een ander, valt er iets van je af, voel je je opgelucht, er is een catharsis. Maar je evacueert je zorgen naar een ander, die zich dan misschien op zijn beurt slecht gaat voelen.
Er zijn mensen die altijd zagen. Die met chronisch ongenoegen en frustratie zitten. Die zagen en klagen over alles, over wat er mis gaat in ons land, zeker nu tijdens de coronacrisis. Hun standaardvorm van communiceren is klagen.
"Klagen we niet allemaal meer tijdens de coronacrisis?"
Daar moeten we toch voorzichtig mee zijn, zegt Luyten. Je krijgt wel die indruk. Maar zagen gebeurt altijd. In de gang, aan de printer, bij de koffiemachine. Het valt nu meer op omdat we elkaar vooral online zien. Omdat alle normale aspecten van communicatie zijn weggevallen, is het echt meer een agendapunt. In elke zoom zit nu bijna een standaardrondje zagen. Want de eerste vraag is meestal : “En hoe is ’t?” Een online meeting is de gelegenheid om formeel te klagen. Terwijl je dat normaal informeel doet. Voor Covid zaagden we meer één op één, nu meer in groep.
"Er bestaan culturen waar zagen en klagen ‘not done’ is"
Er zijn verschillen van land tot land. Er bestaan culturen waar zagen en klagen ‘not done’ is. “Zagen is typisch voor vrouwen”, hoor je ook wel eens. Het klopt dat vrouwen makkelijker ventileren en klagen over kleine dingen. Maar zo blijven ze net minder lang zitten met iets. Mannen zijn minder open en stapelen de frustraties op.
Zagen is van alle leeftijden. Maar ouderen lijken meer te zagen omdat ze vaker in een sociaal isolement zitten. Hun wereld wordt kleiner. Als ze dan eens iemand zien, moet er veel van hun lever. Als je ouder wordt, heb je natuurlijk vaak ook recht van klagen. Want je krijgt te maken met allerlei kwaaltjes en ziektes.
"Kan je zagen afleren?"
Je kan zagen zeker afleren. Je kan net het omgekeerde doen, kijken naar wat er allemaal goed gaat. Door corona hebben we veel te klagen. Maar we tonen heel weinig veerkracht. We zitten in een permanente klaag/paniekmodus, kruipen in de passieve slachtofferrol. Een breed gedragen veerkracht zien we niet. Zoals in WO II of na de aanslagen. Toen was het credo veel meer : “We gaan ons niet laten doen!”. Dat heb je nu niet. We applaudisseerden oprecht voor het zorgpersoneel, zetten kaarsen voor het raam. Maar het blijft verder mager als het over veerkracht gaat.
“Keep calm and carry on”
“Keep calm and carry on” , zeiden de Britten tijdens de oorlog. Wij zouden ook moeten zeggen : “We gaan er tegenaan en komen er samen door.” Dat zou veel betekenen voor mensen die zich nu in de steek gelaten voelen.