Ziet je kat je wel graag?
do 31 jan. - 10:44
Hoe sociaal zijn katten? Die vraag beantwoordde Prof. Dr. Tiny De Keuster (Dierenarts en Gedragsspecialist, UGent) in haar college voor de ‘Universiteit van Vlaanderen’. In dat college neemt ze ons 10.000 jaar mee terug in de tijd, naar de Afrikaanse kleine wilde kat. Die kat leefde op de savanne en in het woud, en voedde zich met ratten en muizen. Het was een solitaire jager die niemand nodig had. Ze kwam niet in de buurt van mensen, totdat die mensen aan landbouw begonnen te doen. Enkele katten vonden hun graanschuren namelijk wel handig. Men vermoedt dat via de agricultuur een aantal van die katten mee geëvolueerd zijn, en zo onze huiskatten geworden zijn.
“Katten zijn nog altijd niet gedomesticeerd, ook al kopen we er speelgoed voor”
Maar de huiskatten van nu lijken toch niet meer op die Afrikaanse wilde katten? Onze katten zijn toch gedomesticeerd? Prof. De Keuster moet kattenliefhebbers teleurstellen: “Katten zijn nog altijd niet gedomesticeerd. Het zijn nog steeds kleine solitaire jagers. Ook al leven ze bij ons in huis, en kopen we er speelgoed en mandjes voor.”
Wat dat jagen betreft: ze zullen nog steeds muizen verkiezen boven de lekkere brokjes die jij hen aanbiedt. En solitair, dat wil dus zeggen dat ze graag alleen zijn. Hebben ze dan geen enkel sociaal leven? “Dat hebben ze wel, maar niet op de manier waarop wij het hebben” zegt De Keuster. “Katten zijn de uitvinders van de LAT-relatie.”
De Keuster: “Katten zeggen eigenlijk: een sociale groep kies ik zelf wel. Ik kies uit met wie ik wil overeenkomen (mens, andere kat, hond), maar 80 procent van de tijd, steek ik me liever weg.”
Uitbalancering van de LAT-relatie
Maar af en toe wil de kat toch wel contact. Dat doet ze met faciale feromonen, speciale klieren die producten afscheiden. Die gebruikt ze om aan te duiden: ‘jou zie ik wel zitten’ of ‘in deze omgeving voel ik me goed’. Dit gebeurt door systematisch kopjes te geven aan objecten, soortgenoten en mensen. Zo zijn er 5 feromonen die de kat met haar aangezicht verspreidt.
Maar waarom doet een kat dat ook bij haar omgeving? Ze woont daar toch gewoon? “Ze woont in een LAT-relatie, en ze moet elke dag opnieuw kiezen, om de relatie in stand te houden” verklaart De Keuster. “Kopjes geven is een uitbalancering van de LAT-relatie. Ik verstop me 80 procent van de dag, maar ondertussen geef ik aan: hier wil ik zijn”
