Zo makkelijk is het om online wapens te kopen: VRT NWS vindt in 3 dagen tijd 17 verkopers die kunnen leveren

“Dat die niet schiet, hè. Die zet een geweer ineen!” Vanuit een appartementsgebouw in de buurt van het Saincteletteplein zagen twee getuigen hoe Abdesalem Lassoued maandagavond op het voetpad een wapen in elkaar stak. Slechts enkele ogenblikken later zou hij met zijn AR-15 een aanslag plegen.

Meteen nadien barstte de discussie los. Hoe kan iemand een oorlogswapen in handen krijgen? De Checkredactie van VRT NWS dook in de verborgen wereld van de onlineverkoop. En wat blijkt? Het is helemaal niet zo ingewikkeld om op korte termijn aan een wapen te raken. In drie dagen tijd vinden we 17 verkopers en tal van wapens die we kunnen laten leveren. 

Hoe gingen we te werk?

We onderzochten welke wapens online aangeboden worden. Sinds dinsdag - de dag na de aanslag - gingen we op zoek naar wapens op enkele onlineplatforms. Omdat de handel in illegale goederen bekend staat om zijn scammers (mensen die anderen proberen op te lichten), houden we enkel rekening met de verkopers die ook in het echt willen afspreken, of waar cash betaald kan worden. Zo besmetten we onze cijfers van echte advertenties niet met aanbiedingen van mogelijke oplichters. 

Voor alle duidelijkheid: VRT NWS kocht zelf geen wapens. Op handel of bezit van illegale wapens staan bovendien zware straffen tot 25.000 euro boete en vijf jaar cel. We hebben voor ons onderzoek plekken als het darkweb vermeden en zijn enkel op publiek toegankelijke fora gaan zoeken, plekken waar in principe iedereen toegang toe heeft. We vermelden bewust geen namen van de sociale media of groepen waarin we gezocht hebben, we willen wel aantonen hoe gemakkelijk het is om in België aan vuurwapens te komen. 

We starten dinsdag. Na een uurtje zoeken, vraagt een verkoper al om af te spreken.  De grootste markt lijkt te zitten in omgebouwde alarmpistolen, goedkoop en gevaarlijk. Maar er is ook sprake van bulkverkoop en zware wapens.

Alarmpistolen

We vinden al snel een openbare chatgroep waar wapens in verkocht worden en we doorzoeken de berichten die daar de voorbije week werden gepost. Zeven van de 17 advertenties die we spotten, gaan over alarmpistolen. Alarmpistolen lijken dan wel op vuurwapens, maar ze vuren geen projectielen af: ze geven vooral een erg luide knal. Ze zijn niet ongevaarlijk, maar wel perfect legaal.

Het probleem is dat deze alarmpistolen te koop staan met de melding dat ze “omgebouwd” kunnen worden. En dat gebeurt steeds vaker, zo blijkt, ook in Nederland. De wapens zijn door hun lage aanschafprijs vooral populair bij jongeren en vuren echte kogels af. De pistolen zijn daardoor levensgevaarlijk, mede door het feit dat een ombouwing vaak resulteert in het verwonden van de eigenaar zelf, doordat het slecht of amateuristisch gebeurt.

Daar waarschuwt het forum dan ook voor. Wanneer een Vlaamse man op het online forum zijn omgebouwde pistool laat zien met een filmpje, reageren de anderen met “Gek, je gaat jezelf nog eens afknallen”.  Maar daar heeft de adverteerder geen oren naar. 

De alarmpistolen zijn in trek, want ons onderzoek wijst uit dat ongeveer de helft ervan in amper een week tijd verkocht raakt. De handelaars zijn geen professionele verkopers, maar hebben zich wel verdiept in het ombouwen van alarmpistolen om wat extra centen bij te verdienen, leren we uit de conversaties.

De alarmpistolen gaan over de virtuele toonbank voor ongeveer 200 euro voor een normaal alarmpistool, tot ongeveer 500 euro voor een omgebouwd exemplaar. Prijsverschillen hangen af van de kwaliteit en de leeftijd van het wapen en het aantal kogels dat eventueel meegeleverd wordt.

Op het forum is slechts één regel van kracht: wapens die aangeboden worden, moeten naast een briefje worden gefotografeerd, waarop de gebruikersnaam van het account van de verkoper staat, samen met de datum waarop het wapen wordt aangeboden. Mensen die dit niet doen, riskeren verwijderd te worden uit de groep of moeten zich verantwoorden bij de moderator. Op die manier probeert het forum oplichters te weren, lezen we in een vastgepind bericht.

Echte revolvers en jachtgeweren

Iets verder op het forum zien we dat vijf van de 17 advertenties gaan over echte revolvers en jachtgeweren. Vanaf hier bevinden we ons echt in de illegale verkoop. De prijs voor deze wapens ligt iets hoger. We zien prijzen tussen 1.000 en 1.500 euro. Deze wapens zijn duidelijk iets minder in trek, want de advertenties staan er al langer op. 

Maar dat ook hier de verkopers geen professionals zijn, zien we aan de reacties onder de advertenties. “Dat is geen glock, maar een nagant dat je verkoopt man”, meldt iemand (een Glock is een type pistool en een Nagant is een type revolver, nvdr.). “Geen idee, ik ben afgeript voor 5.000 euro”, reageert de verkoper. En het gaat er losjes aan toe op het forum. Op een filmpje dat gepost werd, zien we twee mannen die sigaretten aan het roken zijn in een keuken, met een flesje Jupiler op tafel. Het gezicht van de man komt af en toe in beeld. Er heerst duidelijk geen angst om gepakt te worden met hun handeltje. 

Grotere wapens en granaten

We zien ook grotere wapens, zoals volautomatische oorlogswapens, en granaten. Daarvan vinden we vijf advertenties. AK’s en AR’s, waaronder ook de AR-15, het type dat gebruikt werd door de terrorist in Brussel, worden aangeboden voor 3.500 euro.

Opvallend: hier ruimt het Nederlands als verkoopstaal plaats voor het Frans. De Franstalige verkoper gaat akkoord om met ons in zee te gaan en wil ons zien. Na wat praten - hij is eerst wat achterdochtig en verwijdert onze gesprekken voortdurend - begint het gesprek over zijn AR-15 te gaan. Hij checkt of we wel weten hoe we zo’n wapen in elkaar moeten zetten. Hij demonteert het en stuurt de aparte onderdelen op naar verschillende lockers. Zo maakt hij het voor de ordediensten moeilijker om hem te traceren. Via een filmpje toont hij ons ook een van de wapens die hij aanbiedt. 

We winnen zijn vertrouwen en vernemen dat de onderdelen van het wapen via verschillende lockers, ook in België, worden geleverd. We zeggen dat we willen dat de stukken naar Brussel worden verstuurd en de verkoper stuurt ons de website van een pakketbezorgbedrijf. Daar moeten we een locker kiezen. 

VRT NWS vroeg om een reactie bij het kabinet van de minister van Justitie, maar werd doorverwezen naar het kabinet van de minister van Binnenlandse Zaken. Zij verwezen door naar de politie.

Bron: vrtnws.be en 'Het Uur van de Waarheid'