Zwitsers willen via referendum meer macht over eigen bankrekeningen

Zakenbanken zitten aan de knoppen

"Nu denk je misschien dat je bankrekening van jou is, maar dat is helemaal niet zo", legt Renske Heddema, correspondent in Zwitserland uit in "De ochtend" op Radio 1. "Je bankrekening is voornamelijk elektronisch geld en die is gebaseerd op een aantal afspraken tussen jou en de bank: dat je salaris daar wordt gestort, dat je vaste lasten betaalt... De Nationale Bank is de bank die de bankbiljetten drukt en uitgeeft, maar dat concrete geld dat je in je handen kan houden, is slechts tien procent van de totale hoeveel geld die in omloop is. Negentig procent van ons geld is elektronisch en berust op vertrouwen tussen jou en de bank. Wat de initiatiefnemers van het referendum nu willen, is dat de consumentenrekeningen, zeg maar het betalingsverkeer van de consument van elke maand, uit de balans van de zakenbanken gaan, zodat de zakenbanken niet met dat geld kunnen spelen."

Nationale Bank

Kort gezegd: het is vandaag niet zo dat er voor elke euro die u op uw bankrekening hebt, er effectief een euro voor in reserve ligt bij de bank. "De initiatiefnemers willen dus dat dat onder regie komt van de Nationale Bank en dat betekent dat men het hele financiële stelsel wil omgooien. De Nationale Bank zit nu namelijk niet rechtstreeks aan de knoppen, dat zijn de zakenbanken."

Referendum is reactie op financiële crisis van 2008, vanuit het idee dat de belastingbetaler de banken toen moest redden

Het hele referendum is een reactie op de financiële crisis van 2008. "Het gaat uit van het idee dat de banken toen zijn omgevallen en dat de belastingbetaler de banken heeft gered. We konden ze niet missen in ons economische systeem en wij moesten dus als belastingbetaler met miljarden de banken redden."

Banken niet blij met het referendum

"Het is duidelijk dat de banken niet blij zijn met het referendum. Ook de regering heeft gezegd dat ze een negatief advies geeft. Ze vindt het veel te riskant om het alleen in Zwitserland zo te proberen. Want wat gebeurt er als Zwitserland het systeem heeft van 'Vollgeld', dat je bankrekening dus gegarandeerd wordt door de Nationale Bank? Dan krijg je misschien een ongewenst effect: weer een run op de Zwitserse frank. Dan wordt de Zwitserse frank weer meer waard en dat is enorm lastig voor de exportindustrie. Je gaat een enorm risico aan en daarom zegt de regering ook: 'Mensen, doe het niet'. Zakenbanken zijn dan weer niet blij omdat er een deel van hun verdienmodel verdwijnt, ze hebben zich er enorm tegen verzet."

Voor of tegen?

Maar wat is de voorspelling, zal er in het referendum voor of tegen worden gestemd? "Er wordt algemeen aangenomen dat het voorstel wordt weggestemd. De laatste peilingen van twee weken geleden waren iets van 34 procent  vóór, 37 procent tegen. Volksinitiatieven vindt men een sympathieke gedachte, maar als het gaat om een omzetting in wetgeving, dan stellen de Zwitsers zich toch de vraag wat het kan betekenen op internationaal vlak en of het risico niet te groot is. Ik denk dus dat ze natte voeten krijgen en dat het niet doorgaat."

Banken zullen nieuwe modellen moeten ontwikkelen

Maar het referendum kan wel een voorbode zijn voor verandering. "Er is op dit moment sowieso een enorme discussie over virtueel geld, over de bitcoin, over wat geld nu precies is. In het licht daarvan denk ik dat banken nieuwe modellen gaan ontwikkelen. Ik denk dat je een soort model krijgt, net zoals aandelenportefeuilles. Je kan dan bijvoorbeeld zeggen: ik wil een hele veilige rekening, ik wil "Vollgeld". En dan kunnen de banken zeggen dat dat net iets meer geld kost dan als je voor het huidige model gaat (waarbij een deel van jouw bankrekening elektronisch geld is nvdr)."

Bron: De Ochtend en vrtnws.be 

Lees ook