Tinne Claes: "Menstruatie werd lange tijd gezien als bewijs dat vrouwen inferieur waren"

Tinne Claes is cultuurhistoricus en onderzoeker aan de KULeuven. Samen met een team van Nederlandse en Vlaamse historici verdiepte ze zich in de geschiedenis van de vagina en vulva. Ze bestudeerden o.a. de geschiedenis van de clitoris, van artificiële vagina’s voor trans en intersekse personen, van de eendenbek, van menstruatie, van schaamhaar en van vulva’s in de kunst. Het resultaat van dit onderzoek is te lezen in het themanummer van 'Wonderkamer', magazine voor wetenschapsgeschiedenis.
 

Tinne Claes: "In de geschiedenis van de geneeskunde zijn vrouwelijke geslachtsorganen vooral bestudeerd vanuit ideeën over mannelijkheid. De vagina als tegenhanger van de penis. Ook schroom en zondigheid speelden een rol. Al in de 17de eeuw legde de Nederlandse anatoom Reinier de Graaf de anatomie van de clitoris bloot als een soort kraanvogel met zwellichamen, maar die kennis is nooit doorgesijpeld naar het brede publiek, net door die schroom en associaties met zondigheid."
 

In het kutnummer van Wonderkamer ook aandacht voor menstruatie en menopauze. Tinne Claes: "Menstruatie werd lange tijd gezien als het bewijs van de inferioriteit van de vrouw. Dat ging terug op de humeurenleer, of leer van de lichaamssappen. Mannen werden gezien als warm, droog en behaard. Vrouwen als koud, vochtig en kaal. De man kon zijn kwalijke lichaamssappen uitzweten of kwijtraken via zijn lichaamshaar. De vrouw kon dat niet, dus bleven die slechte lichaamssappen in het lichaam, en daarom moest de vrouw menstrueren. In de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd werd menstruatiebloed gezien als giftig. Zelfs in de jaren 1950 beweerde de Hongaarse kinderarts Bela Schick nog in alle ernst dat de bloemen die hij kreeg van zijn huishoudster verwelkten omdat zij op dat moment haar maandstonden had. Voor hem het bewijs van het bestaan van menotoxine of 'menstruatiegif'."