Maakt de oorlog in Oekraïne je angstig? "Praat over je gevoelens, en neem afstand van sociale media en het nieuws"

Beluister het gesprek met Walter Weyns in 'De Wereld Vandaag' via Radio 1 Select

De dreiging die het conflict tussen Rusland en Oekraïne met zich meebrengt is voor veel mensen beangstigend. Waarom raakt de oorlog in Oekraïne ons zo hard? Volgens socioloog Walter Weyns (Universiteit Antwerpen) heeft dat verschillende redenen. "Het komt in eerste instantie gewoon echt dichtbij", legt hij uit in 'De Wereld Vandaag'.

"Het is de eerste keer sinds de Tweede Wereldoorlog dat een grootmacht een Europees land binnenvalt. "De orde in Europa wordt bedreigd, en we hadden dat niet zien aankomen. Een dikke week geleden waren experts nog overtuigd dat Rusland niet zo gek zou zijn om Oekraïne binnen te vallen."

Daarnaast is deze oorlog een schaakspel op hoog niveau", zegt Weyns. "En wij, arme lieden, zitten toe te kijken en vragen ons af hoe het zal aflopen. We kunnen het niet inschatten. De kaders die ons hielpen de wereld te begrijpen, zijn gehavend"

"Als we onvoldoende middelen hebben om iets te vatten, komen er gaten in ons denken. Die vullen zich dan op met emoties, al is dat niet per se slecht. Het is evident dat we meeleven met slachtoffers en ons afvragen wat het zal teweegbrengen. De economie is wankel. Er zijn honderdduizenden vluchtelingen. Er is een opkomende dreiging van een nucleair conflict. Je wilt er niet aan denken, maar je moet wel. En dan is dat een vat vol emoties dat wordt opengetrokken."

Als we onvoldoende middelen hebben om iets te vatten, komen er gaten in ons denken. Die vullen zich dan op met emoties.

"12 procent van de oproepen naar Tele-Onthaal komt van mensen die ongerust zijn over het conflict in Oekraïne"

Het hoeft dus niet te verwonderen dat veel mensen te maken krijgen met gevoelens van sterke bezorgdheid. "12 procent van de oproepen naar Tele-Onthaal komt van mensen die ongerust zijn over het conflict in Oekraïne", zegt Leen Devlieghere, afgevaardigd bestuurder van de Federatie van Tele-Onthaaldiensten in Vlaanderen en Brussel.

“Dat is toch een behoorlijke grote groep”, zegt Devlieghere. “Het gaat vooral om mensen die schrik hebben dat de oorlog dichterbij zou komen. Sommige mensen zijn ook echt bang voor een Derde Wereldoorlog of dat er kernwapens worden ingezet.”

Lees verder onder de foto

Tele-Onthaal merkt ook dat opvallend veel jonge tieners contact met hen opnemen. “Het gaat dan om jongeren tussen 12 en 14 jaar, voornamelijk via de chat, die hun onrust en angst willen ventileren”, zegt Devlieghere. “We merken bij hen ook duidelijk de invloed van sociale media, via filmpjes op TikTok bijvoorbeeld."

Een kleinere groep mensen is ook bezorgd over de financiële gevolgen van de oorlog in Oekraïne, zoals de stijgende prijzen voor energie en levensmiddelen.

Angst is besmettelijk, dus praat met mensen die je angst niet extra voeden.

Hoe houd je in deze tijden het hoofd koel en zorg je dat de angst en ongerustheid niet de overhand nemen? "Wij raden mensen aan om in contact te blijven met anderen", zegt Devlieghere. "We merken dat mensen vaak wel over de gebeurtenissen praten, maar niet over wat die met hen doen. Angst is besmettelijk. Het is dus belangrijk om met een persoon te praten die je angst niet extra voedt."

"Mocht je om de een of andere reden niet zo'n vertrouwenspersoon hebben in je omgeving, kun je daarvoor ook terecht bij een psycholoog", zegt Anouck Heulot, psycholoog en dossierbeheerder bij POBOS, adviescentrum voor welzijnszorg. "Al is het maar voor een paar keer om je angsten uit te kunnen spreken."

"Angst is een gevoel van controleverlies, het is daarom niet slecht om soms afstand te nemen van het nieuws en sociale media", zegt Heulot, die benadrukt dat die gevoelens meer dan normaal zijn. "Het is belangrijk dat je via de correcte kanalen geïnformeerd blijft, maar te veel prikkels versterken de angst. Probeer daarom ook zeker dingen te blijven doen waar je plezier uit haalt en je sociale contacten te onderhouden."

"Een manier om een deel van de controle terug te nemen, is in actie schieten. Er zijn verschillende organisaties die de mensen daar en de vluchtelingen die hier aankomen, proberen te helpen. Door iets te doen, hoe klein dan ook, heb je minder het gevoel dat je gewoon een speelbal bent."

Door iets te doen, hoe klein dan ook, heb je minder het gevoel dat je gewoon een speelbal bent.

In het kort

• Praat erover met een vertrouwenspersoon of psycholoog
• Beperk je sociale media- en nieuwsconsumptie
• Doe dingen waar je plezier uit haalt
• Schiet in actie

Beluister het gesprek met Walter Weyns in 'De Wereld Vandaag' via Radio 1 Select

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'

Lees ook