De Ochtend
Macron: "Branden in Amazonewoud zijn internationale crisis", Bolsonaro: "Kolonialistisch"
vr 23 aug. - 7:57
In Brazilië woeden de hevigste bosbranden in jaren. Het Braziliaanse Instituut voor Ruimte-onderzoek INPE heeft sinds januari 83 procent meer branden opgetekend in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Er zouden meer dan 70.000 branden zijn geregistreerd. In de meeste gevallen gaat het om privéterreinen, maar ook natuurgebieden blijven niet gespaard.
De opmerkelijke stijging wordt in verband gebracht met het aantreden van de uiterst rechtse Jair Bolsonaro als president, in januari van dit jaar. Een van de punten in zijn campagne was de belofte om meer land vrij te maken voor de land- en de mijnbouw. Experts zeggen dat de regering niets onderneemt tegen bedrijven en landbouwers die branden aansteken, om meer grond vrij te maken.
Zelf zei Bolsonaro eerder van de week dat ngo's wel eens achter de bosbranden zouden kunnen zitten, maar hij heeft intussen toegegeven dat hij daar geen bewijs voor heeft.
Steeds meer landen, instellingen én beroemdheden voeren de druk op Bolsonaro op om iets te doen. VN-secretaris-generaal Antonio Guterres, bijvoorbeeld, is diep ongerust. "We kunnen ons niet nog meer schade veroorloven aan een grote bron van zuurstof en biodiversiteit. De Amazone moet beschermd worden", tweette hij. En ook klimaatactiviste Greta Thunberg, momenteel met een zeilboot onderweg naar New York, sprak zich erover uit ."Zelfs hier in het midden van de Atlantische Oceaan hoor ik over het recordaantal verwoestende branden. Ik denk aan zij die getroffen zijn. Onze oorlog tegen de natuur moet stoppen."
Macron: "Ons huis staat in brand", Bolsonaro: "Voorbijgestreefd kolonialisme"
De Franse president Emmanuel Macron noemt de branden een internationale crisis. Hij wil dat de G7, de belangrijkste industrielanden (het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan, de Verenigde Staten en Canada), het thema met spoed behandelen op de top dit weekend in de Zuid-Franse stad Biarritz. "Ons huis staat in brand. Letterlijk. Het Amazonegebied, dat de longen vormt van onze planeet en 20 procent van onze zuurstof levert, staat in brand. Dat is een internationale crisis. Leden van de G7, afspraak over twee dagen om hier met spoed over te spreken."
Die opmerking is in het verkeerde keelgat geschoten bij de Braziliaanse president Bolsonaro. Hij beschuldigt Macron ervan een intern probleem van Brazilië en andere landen in het Amazonegebied te gebruiken voor persoonlijk politiek gewin. "En dat op sensationele wijze, wat niets bijdraagt aan de oplossing van het probleem. De suggestie van de Franse president om op de G7 de aangelegenheden van het Amazonegebied te bespreken zonder daarbij de regio zelf te betrekken, getuigt van een in de 21e eeuw voorbijgestreefde kolonialistische mentaliteit."
Bolsonaro blijft openstaan voor dialoog, maar wel gebaseerd op objectieve feiten en met wederzijds respect. Hij verwijt Macron bovendien een valse foto te hebben gebruikt bij zijn bericht op Twitter. En dat blijkt te kloppen: het is een foto van een brand die genomen is door een fotografe die in 2003 overleden is. De foto die Macron getweet heeft, is de voorbije dagen door tienduizenden andere mensen wereldwijd getweet en geliket, ook door beroemdheden. Op sociale media circuleren overigens veel foto's die de huidige bosbranden zouden tonen, maar die eigenlijk van (veel) langer geleden zijn, of van branden in andere regio's.
Eerder had Bolsonaro in een rechtstreeks uitgezonden video op Facebook en YouTube al commentaar geleverd op de internationale kritiek. Volgens hem profiteren sommige landen van de huidige situatie om kritiek te leveren op zijn land. Macron werd niet genoemd, maar, zo zei Bolsonaro, "een land had wel de onbeschaamdheid om het te hebben over onze Amazone. Ze willen een deel van onze Amazone voor henzelf en gebruiken hun kritiek om onze landbouw en economie te beschadigen."
