Touché
"Mijn grootvader heeft samen met een aantal anderen het genadeschot gekregen"
zo 30 jun. - 4:33
In zijn boek 'De schaduwjaren' vertelt historicus en cultureel marketingmanager Francis Weyns het verhaal van zijn grootvader Gaston Delbeke. Die kreeg in 1948 de doodstraf wegens collaboratie in Wereldoorlog II. Een manier van sterven die we ons in België niet meer kunnen voorstellen.
Als je alle literatuur over de oorlog en archiefstukken grondig leest dan denk je: wat moet zo'n man doen?
Zelf noemde de grootvader van Weyns zichzelf een slachtoffer van de omstandigheden, ook al was de bewijslast overdonderend. Gaston Delbeke werd in mei 1948 naar een schietstand gebracht tijdens een openbare terechtstelling. "Er stonden drie executiepalen en gigantisch veel volk. Mijn grootvader heeft samen met een aantal anderen uiteindelijk het genadeschot gekregen", vertelt Weyns in "Touché".
Wat vindt Weyns zelf van de manier waarop zijn eigen grootvader aan z'n einde is gekomen als straf voor diens oorlogsdaden? "Dat is een heel moeilijke kwestie. Ik ben principieel tegen de doodstraf. Maar als je alle literatuur over de oorlog en archiefstukken leest dan denk je: wat moet zo'n man doen? Die is niet meer in staat om ordentelijk te functioneren in de maatschappij."
Vergiffenis?
Kan je de zwaarste crimineel dan geen vergiffenis meer schenken? Francis Weyns: "Nee, ik geloof daar niet in, omdat de feiten te erg zijn. Maar ik ben niet voor de doodstraf want waar moet je de grens gaan trekken? Er zijn zoveel collaborateurs geweest. Belgie is één van de landen waar het grootste aantal executies heeft plaatsgevonden na de Tweede Wereldoorlog. Maar dat wil nog niet zeggen dat je vergiffenis moet schenken, vind ik".
Wat zou dan wel een functionele straf zijn? "Dat is een hele moeilijke vraag. Ik denk dat je moet proberen om die mensen terug in de maatschappij te krijgen, maar onder erg strikte voorwaarden. En met een gigantisch goed onderbouwd begeleidingsplan. Anders geraak je er niet, denk ik", aldus Weyns.