Model toont niet alleen aan van wie een vingerafdruk op een object is, maar ook wat die persoon ermee heeft gedaan

De Nederlandse Anouk de Ronde, onderzoekster bij het Nederlands Forensisch Instituut en de Hogeschool van Amsterdam, zocht de afgelopen vier jaar naar een nieuwe methode om vingersporen in strafzaken beter te kunnen analyseren.

Volgens De Ronde bood een onderzoek naar een nieuwe interpretatie van vingerafdrukken zich aan. "In forensisch onderzoek komen verdachten steeds vaker met alternatieve verklaringen voor de aanwezigheid van hun vingersporen op verdachte objecten", zegt ze in "Nieuwe Feiten" .

Ze gebruikten een mes bijvoorbeeld niet om te steken, maar om te koken.

Met haar onderzoek wilde De Ronde verdachten die mogelijkheid wegnemen. "In plaats van te kijken of er sporen op een voorwerp staan, wilden we onderzoeken tijdens welke activiteit die erop zijn beland. In de rechtbank worden vingersporen op dit moment vooral gebruikt om te bepalen van wie het vingerspoor is. Dat blijkt vaak niet genoeg om een zaak op te lossen."

Experimenteren op Lowlands

De Ronde is naar eigen zeggen de eerste onderzoekster ter wereld die onderzocht wat vingersporen kunnen verraden over de handelingen van verdachten op het moment dat ze de vingersporen achterlieten. Om tot nieuwe inzichten te komen, voerde ze vier jaar lang verschillende experimenten. Ook op het Nederlandse muziekfestival Lowlands.

"Een aantal deelnemers mocht kussens verschonen, anderen kregen de opdracht een pop te verstikken. Op het eerste gezicht zie je geen verschil, maar we ontwikkelden een model waarmee op basis van de locaties van de vingersporen wel duidelijk wordt wie welke opdracht kreeg. Dat model vertaalt de meetgegevens en geeft voorspellingen over hoe het kussen werd gebruikt."

"De vingerafdrukken staan anders afhankelijk van de opzet: verschonen of verstikken. We hebben tijdens dit onderzoek vooral gekeken naar de locatie van de vingers op de kussensloop, maar er zijn nog andere variabelen die onderzoek vereisen", zegt ze. "De richting van de vingers kan bijvoorbeeld bijkomende informatie geven, net zoals de druk die je uitoefent bij een bepaalde handeling."

De Ronde is er zich wel van bewust dat mensen vragen hebben bij de zekerheid van de resultaten die het model geeft. Maar het model dat ze gebruikte voor de kussenslopen, veegt heel wat twijfels van tafel. "We voerden kussens in waarvan we op voorhand al wisten of ze gebruikt werden om te verversen of om iemand te verstikken. Daaruit bleek dat het model daar met 98 procent betrouwbaarheid een uitspraak over kon doen. Een prima eerste bevinding."

Extra onderzoek nodig

Naast kussens voerde De Ronde ook experimenten uit met andere objecten zoals messen, brieven en flessen wijn. Ondanks de positieve resultaten van die verschillende toepassingen, is het volgens De Ronde nog te vroeg om het model al toe te passen in de praktijk.  

"Het onderzoek staat nog in z’n kinderschoenen. Er is nog veel meer onderzoek nodig. Wij hebben alle activiteiten erg gescheiden van elkaar, maar het is bijvoorbeeld ook mogelijk dat een kussen eerst opgemaakt is alvorens iemand ermee werd verstikt. Vooraleer de rechtbank de toepassing kan gebruiken, moet er onderzoek gevoerd worden naar de combinatie van die handelingen", besluit de onderzoekster.

Beluister het gesprek in "Nieuwe feiten"

Bron: vrtnws.be en Nieuwe feiten