Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

Moet iedereen in de winter vitamine D slikken?

ma 26 feb. - 6:15

Tegen het einde van de winter heeft zowat iedereen in onze streken een tekort aan vitamine D. Dat komt door een gebrek aan zonlicht. Hoewel we vitamine D ook uit onze voeding kunnen halen, vindt professor Chantal Mathieu (KU Leuven) dat we in de winter best nog extra supplementen slikken. In een college van “De Universiteit van Vlaanderen” legt ze uit waarom, en waarschuwt ze tegelijk voor een overdosis.
Vitamine D

Over vitaminesupplementen bestaat heel wat discussie. De ene vindt het onzin, de andere ziet het als een wondermiddel en neemt misschien te veel supplementen. Zoals zo vaak ligt de waarheid ergens in het midden. Volgens Chantal Mathieu, endocrinologe aan het UZ Leuven, is het ondertussen wel bewezen dat bijna alle Belgen tegen het einde van de winter een tekort aan vitamine D hebben. En dat een tekort op lange termijn niet gezond is.

Daarom vindt professor Mathieu dat we met z’n allen beter extra vitamine D innemen in de winter. Tegelijk waarschuwt ze voor de gevaren van een overdosis: “Neem niet zomaar extra vitamine D zonder dat eerst met je arts of apotheker te bespreken.” Vitamine D is niet wateroplosbaar, zoals bijvoorbeeld vitamine C. Een teveel kan je dus ook niet zomaar uitplassen en dat kan gevaarlijk zijn. Je kan er nevenwerkingen van krijgen, zoals nierstenen, misselijkheid en hartritmestoornissen.

Hoeveel is te veel?

Hoeveel vitamine D iemand nodig heeft, is moeilijk in te schatten en hangt af van wat je eet en hoeveel zonlicht jouw huid opneemt. De Hoge Gezondheidsraad (HGR) heeft op basis van wetenschappelijke studies in 2016 nieuwe richtlijnen gepubliceerd. Daarin wordt een supplement van 10 microgram per dag aanbevolen voor volwassenen.

Voor bejaarden ligt de aanbevolen dosis dubbel zo hoog, omdat zij minder buitenkomen. Een oudere huid kan ook minder makkelijk vitamine D aanmaken. Zij nemen best het hele jaar door extra vitamine D, niet alleen in de winter.

Ook voor tieners wordt een dosis van 15 microgram per dag aangeraden, afhankelijk van hun blootstelling aan zonlicht. Zeker voor tieners die in de lente en zomer weinig buitenkomen. En ook zwangere vrouwen hebben vaak te weinig vitamine D, waardoor ze ook te weinig vitamine D doorgeven aan hun baby. Daarom raadt de HGR een dagelijkse dosis van 20 microgram aan voor zwangere vrouwen en voor vrouwen die borstvoeding geven.

Het belang van vitamine D

Vitamine D is goed voor de botten: die stelling is alom bekend. Dat komt omdat vitamine D ervoor zorgt dat calcium uit onze voeding wordt opgenomen. Calcium zorgt op zijn beurt voor de aanmaak van onze botten en tanden. Een tekort aan vitamine D en aan calcium kan bij jonge kinderen de botziekte rachitis veroorzaken.

Ook spierkrampen kunnen een gevolg zijn van een tekort aan vitamine D. “Maar verder kan je eigenlijk zelf niet voelen of je een tekort hebt”, zegt professor Mathieu.

Vitamine D is om een nog heel andere reden belangrijk voor ons lichaam: “We hebben ontdekt dat vitamine D een centrale rol speelt in het immuunsysteem.” Zo zijn er mogelijk verbanden gevonden tussen een tekort aan vitamine D en auto-immuunziekten, kanker, multiple sclerose, astma en diabetes type 1. Toch is het nog niet aangetoond of een tekort aan vitamine D de oorzaak of het gevolg is van die ziektes.

"Ga naar de zon"

Vitamine D wordt in onze huid aangemaakt onder invloed van zonnestralen die op de huid vallen. Hoewel de dagen intussen verlengen, zit ons vitamine D-niveau deze periode op z’n laagst.

Volgens professor Mathieu heeft het alvast geen zin om tijdens het weekend te 'zonnen': "In België staat de zon van oktober tot maart te laag. De UV-stralen hebben daardoor niet de juiste golflengte om in onze huid vitamine D te kunnen maken. Een vliegvakantie naar de zon is een betere optie, of ga op skivakantie. Hoog in de bergen klopt de golflengte wel.” Al mag je je dan natuurlijk niet volledig induffelen.

In de zomer krijgen de meeste, gezonde mensen wel voldoende vitamine D binnen. Het volstaat om 15 tot 30 minuten met je gezicht en handen in de zon te zitten. “Langer in de zon zitten heeft weinig zin, omdat er dan gewoon geen vitamine D meer aangemaakt wordt. En UV-stralen zijn tegelijk ook schadelijk voor onze huid.”

"Eet wilde zalm"

80 procent van de vitamine D krijgen we binnen via de zon, de andere 20 procent kunnen we opnemen via onze voeding. In de winter, als er weinig zon is, krijgen we dus te weinig vitamine D binnen. “Je komt er niet met alleen gezonde voeding. De voedingsmiddelen waarin van nature uit vitamine D zit, zijn heel beperkt. Er is vette vis, zoals vette zalm, makreel en levertraan. Maar je moet al heel veel en vooral wilde zalm eten om voldoende vitamine D binnen te krijgen.”

Vitamine D komt ook beperkt voor in eierdooiers en bepaalde champignons. Daarom zijn er ook voedingsmiddelen die verrijkt worden met vitamine D, zoals margarine, sojaproducten, fruitsappen, melk en sommige yoghurts. Een overdosis aan vitamine D uit je voeding is niet mogelijk.

Er blijft nog veel onduidelijkheid bestaan over de gevolgen van een tekort aan vitamine D. Professor Chantal Mathieu vindt het daarom raadzaam om intussen tijdens de winter extra vitamine D in te nemen. "Of je dat nu doet via supplementen, verrijkte voeding of door op reis te gaan, dat maakt eigenlijk niet uit. Als je supplementen neemt, doe het dan wel altijd op een voorzichtige manier en niet zonder eerst langs te gaan bij je dokter."

Bron: vrtnws.be

Bekijk de integrale video van de Universiteit van Vlaanderen:

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet