Patrick Loobuyck: "Opkomstplicht voor vaccinatie is 'n optie: men mag nog weigeren maar is vooraf wel goed geïnformeerd"

“Het hangt ervan af wat je begrijpt onder de verplichting van het coronavaccin. Als je mensen verplicht om die prik te krijgen, dan denk ik dat er een fundamenteel ethisch bezwaar is”, begint Patrick Loobuyck. “Mensen beschikken over ‘self-ownership’. Je hebt zelfbeschikking over je eigen lichaam en dat is het laatste waar de overheid zomaar mag op inbreken. Dat blijkt ook uit de  patiëntenrechten: je hebt altijd het recht om een behandeling te weigeren.”

“Maar je zou mensen die weigeren zich te laten vaccineren wel een boete kunnen geven. Of een solidariteitstax laten betalen. Dan word je in se niet verplicht een prik in je arm te krijgen.”

Opkomstplicht in het vaccinatiecentrum

Er zijn dus een aantal tussenmogelijkheden. “Je zou ook een analogie kunnen maken met de verkiezingen. Er is opkomstplicht, maar je hoeft niet per se te stemmen. Die opkomstplicht kan je ook toepassen in het vaccinatiecentrum. Daar krijgen mensen de kans om zich te laten vaccineren, maar wie weigert, krijgt alle informatie van de overheid over de vaccinaties. Je laat dan die mensen een document ondertekenen waarin staat dat ze voldoende geïnformeerd zijn geweest, maar er alsnog voor kiezen om het vaccin te weigeren.”

“De overheid zou corona ook na verloop van tijd niet meer prioritair kunnen behandelen”, gaat Loobuyck verder. “Dat is nu al een discussie in de ziekenhuizen, trouwens. Wie zich niet laat vaccineren, weet dan dat die na verloop van tijd geen prioritaire zorg meer krijgt.”

“Ben je niet ingeënt, dan zou je ook op een bepaald moment geen toegang meer kunnen krijgen tot discotheken of jobs in de zorg bijvoorbeeld. Zo'n document met de gevolgen zou iedereen die weigert moeten ondertekenen en dan is daar ook duidelijkheid over."

“Verschil met poliovaccin? Dat is een vaccin voor kinderen, niet voor volwassenen”

“Er wordt ook vaak verwezen naar het feit dat we nu al verplichte vaccinatie hebben voor polio bijvoorbeeld. Maar het is wel nieuw dat het nu niet over kinderen gaat, maar over volwassenen. Het poliovaccin is verplicht omdat we als maatschappij vinden dat kinderen niet het slachtoffer mogen zijn van ouders met irrationele vaccinideeën. Je stelt je dus een beetje paternalistisch op ten aanzien van kinderen, net zoals we ook leerplicht hebben bij kinderen.”

Is het niet discriminerend om corona voor te nemen op andere behandelingen?

Mag je een verschil maken in de zorg voor mensen? “Het algemene uitgangspunt moet zijn: wanneer mensen ziek zijn, moet er hulp aangeboden worden. Je afvragen in welke mate mensen zelf schuld treffen voor hun ziek-zijn, dat is een doos van Pandora openen. Dat mogen we echt niet doen. Mensen moeten hoe dan ook geholpen worden. Het is de taak van de overheid om ervoor te zorgen dat ziekenhuizen geen keuzes moeten maken over wie ze wel en wie ze niet gaan behandelen. Dat is ook één van de redenen waarom er coronamaatregelen genomen worden.”

"Los van de vaccinatie, is er ook nog het feit dat de overheid bedden wil vrijhouden voor mensen met corona. Dat voelt lastig. Is niet iedereen die een urgente opname nodig heeft, gelijk? Is het niet discriminerend om corona voor te nemen op andere behandelingen?", vraagt Loobuyck zich af.

Verplichte vaccinatie in de zorg wel legitiem

Verplichte vaccinatie in de zorg, is dat wel verantwoord? “Ik denk dat mensen in de zorg het aan zichzelf en aan hun eigen sector verplicht zijn zich te laten vaccineren. Je zou bijna automatisch overtuigd moeten zijn om zo goed mogelijk voor mensen te zorgen. Ik denk ook dat mensen in de zorg in principe vertrouwen hebben in de geneeskunde en in die vaccins.”

“Natuurlijk stel je je als politiek filosoof wel de vraag of de overheid mensen daartoe mag verplichten, maar ook daar zie ik wel een sterk argument in”, zegt Loobuyck. “Je hebt in de zorg te maken met mensen die al heel kwetsbaar zijn én je loopt zelf een grotere kans om uit te vallen wat de druk op de zorg ook verhoogt. Ik denk dus wel dat de overheid die groep verplicht kan vaccineren.”

Beluister het gesprek met Patrick Loobuyck in Radio 1 Select.

Lees ook: