Nederlands is meest ballastrijke taal

De Nederlandse grammatica bevat veel betekenisloze grammaticale elementen en onregelmatigheden. Taalwetenschapper Sterre Leufkens (de helft van het schrijversduo Milfje Meulskens, zie Het Anglicisme van het jaar) promoveert deze maand op een proefschrift waarin ze 22 talen uit 18 taalfamilies vergelijkt op het voorkomen van zulke loze grammaticale elementen en regels.

Op basis daarvan rangschikte ze de talen van transparant naar niet-transparant. Het Nederlands bleek de minst transparante taal.

In het januari-nummer van Onze Taal staan een aantal voorbeelden van zulke 'overbodige' taalelementen. Zoals de werkwoordsuitgangen in ‘Hij loopt’of ‘Wij lopen’. Die zijn dubbelop, want 'wij' geeft al aan dat het het onderwerp meervoudig is. Daarnaast komt het vaak voor dat vormen geen betekenis toevoegen. Bij ‘Het sneeuwt’ betekent 'Het' helemaal niets. Andere talen zeggen: ‘Sneeuw valt.’ Ook 'Er' in ‘Er loopt een hond door de straat’ is zo’n leeg element. Je zou ook gewoon kunnen zeggen: ‘Een hond loopt door de straat.’

Leufkens vind het ook gek dat het Nederlands het onderscheid tussen 'de' en 'het' nog steeds koestert. 'Het kost ontzettend veel tijd om dat te leren en je hebt er in feite niks aan.'

Hoe zou transparant Nederlands er dan uit kunnen zien?
- De boek lig in de kast. (‘Het boek ligt in de kast.’)
- Een kleine meisje loop over de grote plein. (‘Er loopt een klein meisje over het grote plein.’)
- Regen val. (‘Het regent.’)

Benieuwd of Leufkens voorstander is van Nederlands zonder ballast.