Nieuw Vlaams bouwrapport: minder open ruimte en dagelijks 270 nieuwe gebouwen tussen 2013 en 2019

Het Vlaams Departement Omgeving stelde het zogenaamde ruimterapport op op basis van meer dan 300 kaarten, tabellen en grafieken uit de periode tussen 2013 en 2019. De analyse geeft aan hoe het in Vlaanderen gesteld is op vlak van ruimtelijke ordening en schetst de situatie en evoluties voorafgaand aan 2020.

Uit de studie blijkt dat er in die zeven jaar elke dag ongeveer 270 gebouwen bijkwamen in Vlaanderen. Iets meer dan de helft daarvan is bedoeld voor wonen, een kwart voor industrie en landbouw. In totaal gaat het om iets meer dan 4.000 hectare extra bebouwde oppervlakte. Het grote aantal nieuwe gebouwen zorgde voor steeds meer verstedelijking in Vlaanderen. Bovendien wonen er ook steeds meer mensen.

In het randstedelijke gebied valt dezelfde tendens waar te nemen. Zowel in oppervlakte als in inwonersaantal deinde het gebied uit. Een logisch gevolg is dan ook dat er in Vlaanderen steeds minder open ruimte kwam. In de periode tussen 2013 en 2019 verdween er in totaal 12.500 hectare.

Lintbebouwing gaat deels op in kernen

Een opvallende bevinding betreft de lintbebouwing, een typisch Vlaams fenomeen dat al rond 1900 bestond, maar pas echt tot bloei kwam in de jaren 70, 80 en 90 van vorige eeuw. In het eerste Ruimterapport uit 2018 bleek weinig verrassend dat Vlaanderen een erg bebouwde regio is met veel lintbebouwing. Op dat moment telde de regio ongeveer 13.000 km lintbebouwing.

Uit het tweede Ruimterapport blijkt nu dat de afgelopen zes jaar de lengte van de linten afnam. Dat is het resultaat van de verdichting die heeft plaatsgevonden in de linten, waardoor bestaande kernen uitbreidden met (voormalige) linten of er nieuwe kernen bijkwamen.

De kernen namen toe in aantal en oppervlakte. Het gaat dan vooral over de grote kernen. Zij werden onder meer door het grote aantal nieuwe appartementen dichter bebouwd. De bebouwing van de open ruimte gaat in Vlaanderen nog steeds door, zij het op een zeer versnipperde en verspreide manier.

Meer woningen dan huishoudens
Het Departement Omgeving trok eveneens de Vlaamse woningmarkt na. Opvallend daarin is dat er ruim 13 procent meer woningen zijn dan huishoudens in Vlaanderen. Dat komt onder meer door het aantal tweede verblijven en studentenkamers. Toch wordt het een hele uitdaging om in de toekomst extra ruimte voor wonen te beperken. Volgens het Federaal Planbureau zullen er tegen 2030 immers zo’n drie miljoen huishoudens zijn in Vlaanderen.

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) beseft dat en acht het dan ook nodig om het ruimtelijke rendement verder te verhogen op goed gelegen locaties: “We moeten meer doen op dezelfde ruimte, met slimme en kwalitatieve verdichting, meervoudig ruimtegebruik en een hoger ruimtelijk rendement. Dit ruimterapport zal samen met de aanbevelingen van de Taskforce Bouwshift de basis vormen voor verdere besprekingen binnen de Vlaamse regering om deze grote uitdaging richting 2040 aan te gaan.”

Luister naar een gesprek met Ann Pisman van het Vlaams Departement Omgeving

Bron: vrtnws.be en De wereld vandaag