Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

De Wereld van Sofie

Kritiek geven en ontvangen, hoe doe je dat het best?

do 9 sep. - 11:30

Hoe geef je op een goede manier kritiek? En hoe doe je het beter niet? Hoe zorg je dat je boodschap het beste aankomt en het juiste effect heeft? En hoe kan je zelf het best met kritiek omgaan, zodat je er iets aan hebt? Katleen De Stobbeleir, professor Leadership en Human Resources Management aan de Vlerick Business School legt uit.
© Dylan Gillis (Unsplash)

Waar moet je vooral op letten als je kritiek geeft?

“Er is vaak een verwarring tussen kritiek op het inhoudelijke en kritiek op het relationele of persoonlijke. Je moet vermijden dat inhoudelijke commentaar overkomt als kritiek op iemands persoonlijkheid. Dan gaan mensen die kritiek veel persoonlijker nemen en denken ze dat ze kritiek krijgen op wie ze zijn eerder dan op wat ze doen. Wijs ook eerder op iemands gedrag dan op iemands karakter."

“Het is ook heel belangrijk dat je kritiek goed verankert in een concrete situatie. Zeg dus niet: ‘je doet altijd…’ maar wel ‘op dat moment deed je’. Ga dus niet veralgemenen. Vertel ook wat de impact is op jou als criticus of feedbackgever. Want daar kan dan geen discussie over zijn, je hebt het namelijk zelf ervaren en niet van horen zeggen.”

"Vermijd ook om terug te vallen op vooroordelen. Vrouwen krijgen daar bijvoorbeeld nog vaak mee te maken."

Mag je met verhalen van anderen komen aanzetten?

“Je moet vermijden dat je als een doorgeefluik gezien wordt van kritiek van anderen. Als je toch klachten van anderen wil gebruiken in je kritiek, heb het dan ook weer over de impact op jezelf: ‘ik vind ook wel dat wat persoon x zegt … ’.”

Wat met mensen die zeggen: ‘ik aanvaard alleen kritiek van mensen die dezelfde competenties en ervaringsdeskundigheid hebben als ikzelf, wat weet jij nu van…’?

“In zo’n gesprek moet je benadrukken: ‘het gaat over jou en niet over mij’. In dit geval kan het wél interessant zijn om de mening van een andere, meer ervaringsdeskundige, erbij te halen.”

Is het zinvol om kritiek te verpakken door ook positieve punten heel erg te benadrukken?

“Je moet opletten voor wat we de hotdog-techniek noemen, namelijk positief en negatief afwisselen en de kritiek teveel verpakken. Want dan gaan mensen alleen het positieve onthouden. Mensen hebben doorgaans wel een positief beeld van zichzelf, wat een goede zaak is, maar dus zal de kritiek minder hard blijven hangen. Je moet wel een bommetje droppen als je wil dat kritiek effect heeft. Een uitzondering zijn mensen met het imposter syndroom, die zullen net wel vooral de negatieve punten onthouden.”

Wat met mensen die harde kritiek gebruiken om mensen te kraken, in de hoop hen zo gemotiveerd te krijgen? Zoals je dat in de sport wel eens ziet of in artistieke opleidingen?

“Dat kan leiden tot grote druk, maar is wel een beetje anders in omgevingen waar kunnen omgaan met druk heel belangrijk is. Kritiek geven mag wel een beetje tough love zijn: hard, maar toch ook vanuit een soort liefde. Je moet als criticus wel laten blijken dat je het beste met die persoon voor hebt.”

Mag je soms ook dingen verbloemen?

Silence is soms golden. Je moet je afvragen of je wel elk punt van kritiek moet aanhalen.”

Wat met mensen waarvan je weet dat ze niet goed om kunnen met kritiek? Moet je daar speciaal rekening mee houden?

“Kritiek brengt ALTIJD emotie mee en zal zelden met ‘hoera’ onthaald worden. Je moet ze door de emotie leiden. Niet te snel denken: ‘die kan er niet mee om’.  Emotionele reactie is ook goed, want het bewijst twee dingen: dat de kritiek aankomt en gehoord wordt en je weet dat ze er belang aan zullen hechten.”

Wat als je zelf niet goed tegen kritiek kan?

“Wees mild voor jezelf en laat emotie toe. Geef het ook tijd: een bepaalde vorm van gedrag bijvoorbeeld verander je niet in 1-2-3. Tijd geven geldt zowel voor jezelf als voor degene die kritiek geeft.”

Hoe zorg je ervoor dat je ook echt iets aan kritiek hebt?

“Je moet er wel zelf mee aan de slag. Een criticus moet niet bemoederen en al zelf altijd oplossing aanreiken.”

 Wat als je het niet eens bent met de kritiek? Is kritiek in veel gevallen ook niet heel subjectief? 

“Je hoeft het ook niet met alles eens te zijn, zeg het gerust als jij daar heel andere kijk, visie of mening over hebt."

Soms vallen mensen uit de lucht als ze kritiek krijgen. Hoe vermijd je dat zelf?

“Vraag af en toe zelf om feedback. Kritiek geven is niet alleen de taak van de leidinggevende maar ook van collega’s, vrienden, partners… Daarnaast heb je ook ‘de CEO-ziekte’. Je kan het vergelijken met het verhaal van de kleren van de keizer. Sommige bazen krijgen nooit kritiek omdat ze omringd zijn door mensen die hen niet durven bekritiseren.”

Beluister het gesprek met Katleen de Stobbeleir in ‘De Wereld Van Sofie’ via Radio 1 Select.

Lees ook:

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet