Onder het mes

Koen had een zware week. Documentaires over ziektes, dokters en operaties, hij kan daar niet goed tegen. En hij moest deze week "Onder het mes" lezen, een boek over de geschiedenis van de chirurgie, van Arnold van de Laar. Schitterend boek, hoor. Maar lastig. Lees even mee hoe het Peter Stuyvesant verging nadat zijn been werd verbrijzeld door een Spaanse kanonskogel.

(...) De chirurg pakte het amputatiemes – een soort slagersmes met een stevig handvat. Daarmee ging hij net boven de knie in één keer ‘tot op het bot'. Vooral het doorsnijden van de grote zenuwen, die als dikke kabels in de diepte lopen, gaven een plotse, ijzige pijn waarvan je het uitgilde. Een stuk hout tussen de kiezen om op te bijten hielp tegen dat verschrikkelijke geluid. Tussen de spieren, pezen en zenuwen lopen ook de grote bloedvaten, die natuurlijk ook moesten worden doorgesneden. Dankzij de knelband om het bovenbeen spoot het bloed er gelukkig niet uit, maar die band kon natuurlijk niet voorkomen dat de andere kant van het been leegliep. Het onderbeen bevatte nog wel een liter bloed, dat nu uit de amputatiewond over de tafel begon te stromen, waardoor alles toch vol bloed kwam te zitten. De snede moest in het gezonde deel van het been worden gezet, dus ruim boven de wond van het kanon. Maar het bot moest nóg iets hoger worden doorgezaagd, zodat het uiteinde goed kon worden bedekt met de spieren en de huid. De volgende stap was daarom het afschrapen van de spieren van het bot, over een lengte van ten minste één hand breed. Dat werd gedaan met een schraper, het raspartorium. Vier, vijf krachtige halen, alsof je met een schaaf een plank schaaft, met vier, vijf vreselijke kreten als gevolg, als de patiënt op dit punt zijn stem nog niet had verloren. Dan nam de chirurg de zaag. Botzaagsel, bloed, braaksel, urine en zweet: het werd één grote smeerboel. En dan, bonk, het been viel van je af. De stomp werd opengelaten en stevig ingezwachteld, waarna de knelband werd gelost. Mocht er dan nog wat bloeden, dan kon het schroeiijzer worden gebruikt. De patiënt lag dan toch al lang en breed in katzwijm. (...)

Koen? Koehoen?

En toen moest het hoofdstuk over castratie nog komen.

 

Nu beluisteren? Klik hieronder. Downloaden? Hier rechtsklikken en Opslaan als...