Beluister het gesprek met Steven Rombaut in 'De Wereld Vandaag' via Radio 1 Select
De Centrale Raad voor het Bedrijfsleven verwacht dat de lonen in België op drie jaar tijd met 8,8 procent zullen stijgen, tegenover een stijging van gemiddeld 7,6 procent in Duitsland, Frankrijk en Nederland.
Voor België speelt onder meer de inflatie, het cijfer dat aangeeft hoeveel duurder het leven wordt, een rol. Eind vorige maand bleek nog dat het inflatiecijfer is opgelopen tot 7,6 procent, het hoogste peil in bijna 40 jaar. En daarmee is het veel hoger dan in Frankrijk of Duitsland.
Krapte arbeidsmarkt
Omdat de Belgische lonen via de automatische loonindexering gekoppeld zijn aan die inflatie, stijgen onze lonen snel. "Dat gebeurt onder meer aan de hand van de spilindex en die zal in zeven maanden drie keer overschreden worden", weet onze financieel expert Steven Rombaut. "Het gebeurde al in augustus, in december en wellicht nog eens opnieuw deze maand."
Ook de krapte op de arbeidsmarkt speelt mee. "Die is heel groot bij ons en in Duitsland, maar bijvoorbeeld minder in Frankrijk. Daardoor voelen Franse bedrijven minder druk om de lonen op te trekken."
En ook corona heeft er iets mee te maken. Denk aan mensen die de horecasector verlieten en een andere job vonden in een - vaak beter betalende - sector.
Slecht nieuws?
Voor werknemers klinkt zo'n snelle loonstijging natuurlijk als goed nieuws, maar hogere lonen betekenen ook voor grotere loonkosten voor onze bedrijven. Werkgevers vragen daarom aan de regering om de loonkosten beter te beheersen. "We hebben een groot probleem. De concurrentiepositie van onze bedrijven komt in gevaar. Het is dan ook heel belangrijk dat de regering op basis van dit tussentijds verslag de sociale partners bijeenroept om te kijken welke maatregelen genomen kunnen worden", reageert Johan Bortier van Unizo, de organisatie van zelfstandige ondernemers.
We hebben een groot probleem. De concurrentiepositie van onze bedrijven komt in gevaar
Wordt het leven duurder?
Om onze lonen in de pas te doen lopen met die van onze buurlanden, werd in 1996 de loonnormwet ingevoerd. "Die loonnormwet heeft in het verleden wel zijn werk gedaan, zou je kunnen zeggen. Vorig jaar is op basis daarvan bijvoorbeeld beslist dat de lonen met maximum 0,4 procent mogen stijgen bovenop de automatische loonindexering, in de periode 2021-2022", legt Rombaut uit.
"Maar nu blijkt dus dat die automatische indexering veel hoger zal uitkomen dan verwacht, namelijk 4,2 procent in plaats van 1,7 procent, omdat de inflatie veel hoger is door de stijgende energieprijzen. Bedrijven zullen dit voor een stuk doorrekenen aan eindklanten waardoor het leven opnieuw duurder wordt. Als dat te erg wordt, spreekt men over een loon-prijsspiraal: stijgende prijzen zorgen voor stijgende lonen, enzovoort."
Te hoge loonkosten
Wat als die loonkosten bij ons te groot worden? "De loonnormwet bepaalt dat als er een handicap is, dit automatisch afgetrokken wordt van de marge van de loonsverhoging bij de volgende onderhandelingen, voor de periode van 2023-2024. Dat zal de gesprekken met de vakbonden er niet makkelijker op maken", blikt Rombaut vooruit.
Beluister het gesprek met Steven Rombaut in 'De Wereld Vandaag' via Radio 1 Select
Bron: vrt.nws en 'De Wereld Vandaag'
