Oud-rector Torfs scherp voor KU Leuven in zaak-Reuzegom: "Universiteit is tekortgeschoten en zou zich beter herpakken"

Het slachtoffer werd toen gedwongen om grote hoeveelheden alcohol, visolie en urine te drinken. De universiteit gaf de studenten maar lichte straffen. Rik Torfs zegt in “De wereld vandaag” dat rector Luc Sels veel meer had moeten doen en nog kan doen.

Rik Torfs doorbreekt zijn stilzwijgen - naar eigen zeggen - nadat hij een aantal dagen op zijn tanden heeft moeten bijten. Maar dat er vandaag in het interne persoverzicht van de KU Leuven niets was terug te vinden over de doop van Reuzegom, bestempelt Torfs als “pure censuur”.

Dat de berichtgeving niet werd opgenomen in het persoverzicht, zou te wijten zijn geweest aan een menselijke fout, en werd nadien rechtgezet. Hoe het ook zij: het kwaad was geschied en de toorn van Torfs was twitterkundig gemaakt.

Waar is het nu volgens de bekende professor Kerkelijk Recht fout gelopen in de zaak-Sanda Dia? Op een aantal vlakken, zo legt hij uit op Radio 1. Torfs vindt dat het rectoraat het hele dossier-Reuzegom verkeerd heeft ingeschat. “Dat kan iedereen gebeuren”, bedekt hij het eerst nog met de mantel der liefde voor de alma mater.

Hij steunt rector Sels ook als hij zegt dat alle juridische procedures correct gevolgd moeten worden, inclusief de rechten van verdediging. “Maar er zijn toch een aantal dingen die hadden gekund, maar niet gebeurd zijn”, merkt Torfs op.

Waarover heeft Torfs het dan? “Naast een strengere bestraffing die meer in verhouding staat tot de feiten dan wat nu gebeurd is, had de universiteit zich burgerlijke partij kunnen stellen (...) Daarnaast had ze ook drastischer moeten optreden tegen dit soort studentendopen.” Volgens Torfs was het dodelijke incident hét moment om voorgoed komaf te maken met vernederende rituelen en machtsmisbruik in studentenclubs.

Volgens Torfs is de universiteit hierin tekortgeschoten. “Het volstaat niet om studenten een charter te laten ondertekenen. Als je een charter laat ondertekenen door studenten die dit niet interioriseren (het zich mentaal helemaal eigen maken, red.) helpt dat niet echt.

Torfs is van mening dat de universiteit duidelijk had moeten zeggen dat dergelijke praktijken niet meer door de beugel kunnen. Daarnaast had men volgens Torfs moeten onderzoeken of de student Sanda Dia, die buitenlandse roots heeft, al dan niet het slachtoffer is geworden van racisme. “Ik zeg niet dat het zo is, maar het had zeker onderzocht moeten worden.”

Burgerlijke partij

In een open brief schreef rector Luc Sels eerder dat de universiteit geen rechterlijke instantie is en dat de bewuste studentenclub niet aangesloten was bij de KU Leuven, waardoor controle niet mogelijk was.

Torfs zegt dat hij rector Sels niet persoonlijk wil aanvallen, maar de professor zegt dat Sels als rector wel meer had kunnen doen. “Zich burgerlijke partij stellen was bijvoorbeeld mogelijk. Men had studenten ook kunnen aanpakken op basis van het tuchtreglement dat ook hun externe activiteiten aan de kaak stelt.”

Dat de studenten er vanaf kwamen met een paper schrijven, staat volgens Torfs helemaal niet in verhouding tot het overlijden van een medestudent.

Herpakken

Torfs vindt dat de universiteit tekort is geschoten door de veiligheid en het leven van studenten niet moreel boven alles te stellen. “Men heeft gekozen voor een redelijk formalistische aanpak die op het eerste gezicht misschien correct lijkt, maar die menselijk en moreel tekortschiet. Het zou mooi als de universiteit de stap kon zetten om zich hier te herpakken.”

Van universiteiten wordt, zo merkt Torfs op, altijd gezegd dat ze er hoge waarden op nahouden. “Maar als het er echt op aankomt, zie je de waarden in de manier waarop op concrete feiten wordt gereageerd. En dat vind ik heel belangrijk. Het gaat hier niet over theorie, maar over iemand die dood is door foltering van andere studenten. En dan kan je toch niet op een puur formalistische manier handelen”, vindt Torfs.

“Ik begrijp dat men dat probeert - dat is een menselijke reactie - maar er is een moment om dat te herbekijken, in alle sereniteit, en toe te geven dat een andere aanpak beter was geweest en verder kijken wat er nu nog gedaan kan worden.”

Kritiek accepteren

Torfs vindt dat de universiteit moet accepteren dat de kritiek die er nu komt, terecht is. “Het is grootser, mooier en menselijker om dat te erkennen dan te blijven hopen dat het wel zal overwaaien (...)  Men moet beseffen dat in dit geval de reputatie van een universiteit of personen minder belangrijk is dan het leven van een student. De keuze is gemakkelijk gemaakt als men kijkt wat er echt op het spel staat.”

Conclusie? Als het van Torfs afhing, zou hij bekijken wat er puur juridisch nog mogelijk is, of de universiteit zich nog burgerlijke partij kan stellen. “En ik zou ook een breder debat openen over de ontgroeningsrituelen”, besluit de professor. “Ik denk dat die wel kunnen blijven bestaan als verwelkoming, maar daar zal wel breder over gesproken moeten worden.”

Beluister hier het volledige gesprek met professor Torfs in "De wereld vandaag";

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'