De Wereld van Sofie
"Parijzenaars vergaderen zelfs op een terras, het socio-culturele leven speelt er zich veel meer buiten af dan hier"
ma 10 mei - 5:18
"Het eerste wat je ziet zijn de groene en rode luifels, met in gouden letters de naam van het etablissement”, zo start Mia Doornaert haar rondleiding langs de Parijse caféterrassen. “En dan valt je oog op de terrasjes met die typische stoeltjes en zeteltjes in gevlochten rotan, naast de al even typische ronde tafeltjes. Als ik dat zie, dan voel ik me echt in Parijs.” Een essentieel gegeven zijn ook de obers, die klassiek in het wit en het zwart gekleed zijn. “En die outfit mag ook nooit veranderen”, vindt Doornaert.
De Parijse terrascultuur is onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van de café-, restaurant- en bistrocultuur in Parijs. En die gaat al zeer ver terug: "Het oudste café van Parijs, Procope, dat nog altijd bestaat, werd opgericht in 1686. Dat was de ooit plek waar filosofen zoals Diderot of Montesquieu samenkwamen om te discussiëren. Dat toont ook de grote rol die cafés, restaurants, bistro’s en terrassen speelden in het Parijse culturele en sociale leven”, gaat Doornaert verder, "het caféterras als plek bij uitstek om samen te komen." Wat hier ook meespeelt is dat de appartementen in Parijs vaak aan de kleinere kant zijn. “Je zou ook een vergadering op je appartement kunnen houden, of in je kantoorruimte, maar toch gebeurt dat dikwijls op een terras. De Fransen leven veel meer dan wij buiten hun eigen huis.”
De Fransen leven veel meer dan wij buiten hun eigen huis.
“Van op de terrassen keek men naar la comédie humaine”
Doornaert wijst nog op een andere belangrijke historische ontwikkeling: "In de 19de eeuw werden kleinere straatjes vervangen door brede boulevards, met al bijna even brede trottoirs, waar brasseries met terrassen zich vestigden. “Iedereen -ook buitenlanders- kwam daar kijken naar cette vie parisienne. Van op de terrassen kon men la comédie humaine van Parijs aanschouwen.” Niet alleen die befaamde terrassen op de grote boulevards zijn volgens Doornaert het vermelden waard, maar ook de kleine cafeetjes en restaurantjes. “Van zodra je een beetje buiten kan, zetten ze al gauw twee grote bloempotten op de stoep, met daartussen drie kleine tafeltjes en een paar stoeltjes. Et voila, je hebt een terras! Dat je dan op de stoep zit, en dat mensen zo je bord in kijken, dat hoort erbij."
"Een boek of de krant lezen, en kijken.”
Maar een terrasje doen hoeft in Parijs ook helemaal geen sociale activiteit te zijn, zegt Doornaert: “Hier in België is dat vaak een kwestie van gezelligheid, met z'n allen samen op het terras. In Frankrijk gaat men veel meer alleen op café, of alleen op een terras zitten. Men leest dan een boek of de krant, en men kijkt rond. Het is een deel van het dagelijkse leven.” Dat valt ook op aan de manier waarop de stoelen van een Parijs' terras geörienteerd zijn. “Ook wanneer mensen met twee zijn, zitten ze vaak beiden met hun rug naar de muur gericht. Ze kijken dus naar de straatkant. Het is niet per se een kwestie van zien en gezien worden, maar het hoort er toch bij."
Beluister het gesprek met Mia Doornaert in 'De Wereld van Sofie' via Radio 1 Select
