"In plaats van je te focussen op die andere, focus je beter op jezelf"
do 5 jul. - 11:43
“Ik vergelijk mezelf vaak met anderen. Alles loopt oké, of eerder middelmatig bij me. Maar als ik naar het leven van anderen kijk, voel ik me ongelukkig. Ze hebben een boeiende job, een beter figuur, rijden met een dure wagen, hun kinderen maken nooit ruzie en scoren steeds goed op school, om nog maar te zwijgen over de vele reizen die ze maken.”
De zesendertigjarige vrouw voor me zucht. Ik hou van mijn man en mijn kinderen, maar bij die anderen lijkt echt alles beter te lopen. Ze vertrekt met haar gezin op reis samen met een bevriende familie die volgens haar “alles perfect geregeld heeft”. Ze kijkt er nu al tegen op.
Jezelf vergelijken met anderen is niemand vreemd. In deze periode kan je Facebook of Instagram niet openen zonder te scrollen door idyllische vakantiefoto’s, beelden van ideale bikinilijven of ouders die de uitstekende rapporten van hun kroost online smijten. Wie niet op vakantie kan, geen modellenlichaam heeft of kinderen die wel eens een steek laten vallen op school komt er bij de vergelijking als mindere uit. Het geluksgevoel neemt af.
Talloze studies tonen aan dat de ideaalbeelden op sociale media of eender waar een negatief effect kunnen hebben op het zelfbeeld.
Maar waarom vergelijken we onszelf met anderen? Bekend Amerikaanse psycholoog Leon Festinger heeft dat verklaard met zijn sociale vergelijkingstheorie, een theorie die uitlegt dat mensen nu eenmaal de behoefte hebben aan een accurate zelfbeoordeling. Ze willen weten hoe goed of hoe slecht ze in iets zijn, om zichzelf te kunnen definiëren. Het liefst doen ze dat met objectieve criteria, maar als die er niet zijn, gaan ze zichzelf vergelijken met anderen en daar conclusies uit trekken.
Je hebt verschillende manieren waarop je kan vergelijken. Je kan jezelf vergelijken met mensen die het beter doen, opwaarts vergelijken. Zoals de vrouw voor me op de sofa zichzelf vergelijkt met al haar ogenschijnlijk perfecte vriendinnen, collega’s of buren. Resultaat is dat je je eerder slechter zal voelen omdat jij niet zo succesvol, rijk, slank of slim bent.
Maar je kan ook neerwaarts vergelijken. Je hebt bijvoorbeeld hetzelfde gestudeerd als je vroegere klasgenoot, maar jouw baan betaalt veel beter. Met dat soort vergelijkingen voel je je in regel beter.
Nu je weet wat erachter zit, kan je er ook mee aan de slag. Vergelijken is meestal oneerlijk, want je vergelijkt enkel het beste wat je ziet bij die persoon met alles wat je weet over jezelf. In de beelden die je ziet of de verhalen die mensen delen, tonen ze vooral de opgesmukte versie van zichzelf. Dat wat ze willen tonen. Het gras ziet er wel groener uit bij de buurman, maar het hangt echt af vanuit welke hoek je kijkt. En je zou eens moeten weten wat die buurman allemaal niet achter de schermen voor dat gras heeft moeten doen.
Toch is niet vergelijken bijna onmogelijk. Maar in plaats van je te focussen op die andere, focus je beter op jezelf. Vergelijk, maar doe het met jezelf. Kijk hoe je zelf evolueert, en geef jezelf telkens een schouderklop bij elke kleine positieve gebeurtenis. Je zal je zelf beter voelen. Besteed wat minder tijd aan al die opgesmukte input en kijk naar wat belangrijk is voor jou. Kijk naar de essentiële elementen in je leven, apprecieer en waardeer die. Je geluksgevoel zal instant stijgen. Zonder dat je daarvoor van baan, wagen of gazon moet veranderen.
Leslie Hodge is klinisch psycholoog en journalist, ze heeft een praktijk Strong Mind in Antwerpen en is auteur van het boek ‘Verborgen Kopzorgen’ . Ze is een van de vaste columnisten voor radio1.be
